برآورد نشت در کانال‌های انتقال آب با معادلات تجربی و مدل Seep/W

افزایش بازده آبرسانی و کاهش تلفات آب در کانال های انتقال، اهمیت بسیار زیادی دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی معادلات تجربی و مدل seep/wدر برآورد نشت از کانال های خاکی انجام شد. کانال خاکی بلداجی با خاک لومی واقع در پایین دست شبکه آبیاری و زهکشی گندمان و بلداجی، شهرستان بروجن استان چهارمحال و بختیاری، به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شد. ابعاد کانال یادشده و دبی های مورد بررسی براساس روابط تشابه ابعادی و با درنظر گرفتن مقیاس 13/0 به مدل آزمایشگاهی انتقال یافت. در این پژوهش، نه دبی (40 تا 161 لیتر در ثانیه) به دبی قابل کاربرد در مدل تبدیل شد. آزمایش ها برای چهارسطح ایستابی مختلف، دو مقطع مثلثی و ذوزنقه ای، در سه تکرار انجام شد و مقدار نشت با معادلات تجربی واسنجی شده موریتز، اینگهام، هندوستان، مولس ورس و ینی دومیا، آفنگندن و دیویسویلسون نشت و مدل seep/w برآورد شد. نتایج نشانگر آن است که در همه حالت های بررسی شده، با درنظر گرفتن معیارهایr2، r،  rmseوmae،روش موریتز تخمین بهتری از نشت را ارائه می دهد(r^2=0.992، r=0.996،rmse=0.48 و mae=0.44 لیتر بر مترمربع بر دقیقه). همچنین، معادلات مولس ورس و ینی دومیا و هندوستان به دلیل نتایج ضعیف برای منطقه مورد نظر قابل توصیه نیستند. مدل seep/w با وجود برآورد مطلوب در مقطع ذوزنقه ای، برای مقطع مثلثی عملکرد مطلوبی نداشت. با توجه به کاهش هزینه و صرفه جویی در وقت در نتیجه استفاده از تشابه ابعادی، بکارگیری این روش در شرایط کنترل شده آزمایشگاه برای مناطق مشابه پیشنهاد می شود.