تاثیر مدیریت بقایای گندم و آبیاری با آب‌شور بر عملکرد ذرت بهاره و تغییرات شوری نیمرخ خاک

تجمع بیش از حد نمک در منطقه ریشه و افت شدید عملکرد یکی از مشکلات اصلی استفاده از آب های شور در مناطق گرم و خشک می باشد. از اینرو این تحقیق با هدف بررسی اثر مدیریت های مختلف استفاده از بقایای گندم بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه ای بهاره (رقم مبین) و شوری خاک در شرایط آبیاری با آب شور اجرا گردید. برای این منظور آزمایشی به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در لایسیمتر هایی به قطر 8/0 متر و ارتفاع 2/1 متر حاوی خاک لومی سیلتی به مدت یک سال زراعی انجام شد. عامل اول مدیریت های مختلف استفاده از بقایای گندم شامل m1: بدون استفاده از بقایای گیاهی،m2: استفاده از بقایای گیاهی در سطح خاک به عنوان خاکپوشوm3: اختلاط بقایای گیاهی با لایه سطحی خاک تا عمق 30 سانتیمتر و عامل دوم شوری آب آبیاری شامل s1: شوری آب رودخانه کارون (به طور متوسط دو دسی زیمنس بر متر)، s2: شوری 5/4دسی زیمنس بر متر و s3: شوری هفت دسی زیمنس بر متر بود. مدیریت های استفاده از بقایا به صورت خاکپوش و اختلاط با خاک در مقایسه با عدم استفاده از بقایا، سبب کاهش شوریلایه سطحی به طور متوسط به ترتیب حدود 1/16% و 8/7 % و انتقال املاح به لایه های پایین تر شدند. اثر صفات شوری آب آبیاری و مدیریت استفاده از کلش گندم بر تبخیر تعرق، عملکرد و اجزای آن معنی دار بود اما اثر متقابل این صفات فقط بر تبخیرتعرق، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی و طول بلال معنی دار شد. به طوری که بیشترین تاثیر بقایای گیاهی بر تعدیل کاهش عملکرد دانه (6/14 %) و عملکرد بیولوژیکی (8/19 %) نسبت به شاهد، در مدیریت m2 و سطح شوری s2 به دست آمد. از اینرو استفاده از بقایای گیاهی به عنوان خاکپوش را می توان راهکاری موثر برای کاهش آثار منفی استفاده از آب های شور در کشاورزی توصیه نمود.