کاربرد سیستم های استنتاج عصبی - فازی تطبیقی و برنامه ریزی ژنتیک برای برآورد تبخیر تعرق ماهانه در شمال غرب ایران

تبخیر و تعرق یکی از اجزای اصلی چرخه هیدرولوژی است که تخمین دقیق آن در طراحی و مدیریت سیستم های آبیاری، شبیه سازی تولیدات گیاهی و مدیریت منابع آب ضروری است. در این مطالعه به منظور برآورد تبخیر و تعرق گیاه مرجع با استفاده از دو مدل برنامه ریزی ژنتیک (gp) و سیستم استنتاج عصبی - فازی تطبیقی (anfis) در مقیاس زمانی ماهانه، شش ایستگاه سینوپتیک در منطقه شمال غرب کشور در دوره آماری 38 ساله (2010-1973) انتخاب شد. در ابتدا مقادیر تبخیر تعرق ماهانه گیاه مرجع برای ایستگاه های منتخب توسط روش فایو- پنمن- مونتیث محاسبه و به عنوان خروجی مدل ها در نظر گرفته شد. سپس یک رابطه رگرسیونی بین متغیرهای اقلیمی مختلف موثر در پدیده تبخیر و تعرق به دست آمد و الگوهای مختلف ورودی برای مدل های مورد استفاده مشخص گردید که بر این اساس رطوبت نسبی با داشتن کمترین تاثیر از ورودی ها حذف شد. همچنین در مطالعه حاضر سعی گردید تا نقش حافظه در پیش بینی تبخیر تعرق ماهانه گیاه مرجع بررسی و از تاخیرهای یک، دو، سه و چهار ماهه نیز به عنوان ورودی برای مدل ها استفاده شد. به طور کلی برای هر مدل نه الگوی ورودی ایجاد شد که نتایج حاصله نشان دهنده دقت بالا و خطای کم هر دو مدل در پیش بینی تبخیر تعرق ماهانه گیاه مرجع بوده و کارآیی مدلanfis بهتر از روش gp بود.