واکنش هدایت روزنه‌ای به تغییرات پتانسیل آب برگ و دمای تاج در درخت بادام تحت تنش شوری و کمبود آب

اراضی وسیعی از کشور متاثر از پدیده شوری و خشکی است. درخت بادام به‌دلیل تحمل خوبی که به کم آبی دارد، در مناطق خشک و نیمه خشک کاشته می‌شود. با توجه به حساس بودن این گیاه به شوری، مدیریت آبیاری آن مستلزم تمهیداتی است که ما را به آگاهی از تاثیر تنش شوری و خشکی بر ویژگی‌های آبی آن ناگزیر می‌کند. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر تنش هم‌زمان خشکی و شوری بر ویژگی‌های آبی درخت بادام در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تیمار شوری آب، شامل آب چاه با شوری ds/m2 (t1)، و آب‌های شور شده با نمک‌هایی با همان ترکیب آب چاه ds/m4 (t2) و ds/m5 (t3) در سه تکرار و در ایستگاه باغبانی مرکز تحقیقات کشاورزی استان آذربایجان شرقی در خاکی با بافت شن لومی اجرا شد. درخت‌ها با آب تهیه شده براساس تیمارهای موجود به روش تشتکی به شعاع 85 سانتی‌متر آبیاری شدند. در طول فصل رشد دمای تاج درخت، دمای هوا، رطوبت نسبی هوا، پتانسیل آب برگ، هدایت روزنه‌ای و رطوبت خاک تا عمق 70 سانتی‌متر در وسط روز (12 تا 14) اندازه‌گیری گردید. نتایج نشان داد که شوری تاثیر معنی‌داری (p < 0.0001) بر هدایت روزنه‌ای (gs)، پتانسیل آب برگ (lwp)، دمای پوشش سبز (tc) و تخلیه آب قابل استفاده خاک (awd) دارد. متوسط فصلی gs برای تیمارهای t1 تا t3 به‌ترتیب 86/0، 59/0 و 44/0 سانتی‌متر بر ثانیه و پتانسیل آب برگ برای همان تیمارها به‌ترتیب 90/1-، 93/1- و 16/2- مگاپاسکال بدست آمد. ارتباط معنی‌داری بین gs ، lwp، tc و awd حاصل شد. براساس معادلات بدست آمده، حد آستانه‌ای gs برای شروع تنش، در 73/0 سانتی‌متر بر ثانیه اتفاق افتاد. lwp و awd معادل برای این هدایت روزنه‌ای به‌ترتیب 85/1- مگاپاسکال و 64 درصد بود. tc بهینه برای وقوع بیش‌ترین مقدار gs ، 2/28 درجه سلسیوس تعیین شد. وجود همبستگی قوی بین tc با دیگر شاخص‌های تنش نشان داد که می‌توان از tc به‌عنوان ابزاری کارآمد برای پایش وضعیت آبی درخت بادام برای برنامه‌ریزی آبیاری استفاده کرد.