ارزیابی چند رابطه نفوذ آب به خاک با کاربرد آب های شور و سدیمی

نفوذ و مدلسازی فرایند نفوذ یکی از پارامترهای مهم در طراحی و اجرای پروژه های آبیاری، زهکشی، مدیریت منابع آب، حفاظت خاک، مطالعات هیدرولوژی و تغذیه مصنوعی است که تحت تاثیر ویژگی های خاک و آب نفوذیافته به خاک از جمله میزان شوری و سدیم قرار می-گیرد. هدف از این تحقیق بررسی میزان نفوذ پذیری وارزیابی مدل های نفوذ کوستیاکف-لوییز، کوستیاکف، هورتون، سازمان حفاظت خاک آمریکا و فیلیپ در شرایط نفوذ آب با شوری 5/0، 3، 6 و 12 دسی زیمنس بر متر و نسبت جذب سدیم 5/0، 10، 20 و 30 بود. میزان نفوذ عمودی آب به خاک با روش استوانه های مضاعف و با 5 تکرار در دو خاک آهکی سری دانشکده با بافت لوم رسی و سری کوی اساتید با بافت لوم شنی از ایستگاه تحقیقات دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز واقع در منطقه باجگاه اندازه گیری و مدل ها به آنها برازش داده شد. با محاسبه معیارهای آماری ضریب تبیین، درصد کارایی مدل و ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده کارایی مدل ها برای کیفیت های آب مورد استفاده، ارزیابی و رتبه بندی انجام شد. مدلی که دارای بهترین رتبه بود به عنوان بهترین و پایدارترین مدل شناخته شد. به طور کلی مدل کوستیاکف-لوییز با میانگین ضریب تبیین، ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده و درصد کارایی به ترتیب 997/0، 205/0 و 81/99 و مدل حفاظت خاک آمریکا با مقادیر 992/0، 249/0 و 76/98 برای آماره های ذکر شده به ترتیب مناسبترین و نامناسبترین مدل در هر دو خاک مورد مطالعه و تیمارهای کیفیت آب مورد استفاده شناخته شدند. بنابراین در مناطق خشک و نیمه خشک که به طور عمده از آب های با کیفیت نامطلوب استفاده می شود می توان با اطمینان قابل قبولی از مدل کوستیاکف-لوییز برای مدلسازی فرایند نفوذ آب به خاک استفاده نمود.