بررسی پدیده نفوذ در سامانه آبیاری دوار مرکزی

استفاده از نفوذ سنج استوانه های دوگانه برای اندازه‌گیری میزان نفوذ آب به خاک در سامانه‌های دوارمرکزی روش دقیقی نیست، زیرا شرایط نفوذ آب به خاک در استوانه های دوگانه با شرایط واقعی در زیر آبپاش های دوارمرکزی کاملا متفاوت است. در این تحقیق، پارامترهای نفوذ در شرایط واقعی در زیر آبپاش سامانه دوارمرکزی تعیین شد و برای این منظور از یک استوانه ی زهکش دار که شدت نفوذ و رواناب را در حین آزمایش اندازه گیری می کند استفاده شد. آزمایش ها با کاربرد دو نوع آبپاش (ldnو i-wob) در سه فشار کارکرد (20،15و 25 پی اس آی)، دو ارتفاع آبپاش (6/1 و 2 متر) و در سه تکرار بر روی خاک لوم شنی از اراضی تحت-فشار ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشگاه تبریز انجام شد. نتایج بدست آمده نشان داد که مقادیر شدت نفوذ و نفوذتجمعی در روش استوانه های دوگانه به طور متوسط دو برابر روش استوانه ی زهکش دار است. کاربرد روش نفوذسنجی با استوانه های دوگانه در سامانه آبیاری دوارمرکزی موجب برآورد بیشتر نفوذ شده و لحاظ نمودن آن در مرحله طراحی سبب ایجاد راواناب قابل توجهی در زمان بهره برداری می شود. بررسی آزمایش ها نشان داد که در آبیاری با فشار کارکرد 25 پی اس آی و ارتفاع آبپاش 6/1 متر، بیشترین مقدار شدت نفوذ و نفوذ تجمعی حاصل شد. ارزیابی مدل های نفوذ آب به خاک نشان داد که مدل کاستیاکوف بیشترین مقدار ضریب تعیین و مدل گرین امپت کمترین مقدار خطای استاندارد را در برازش با داده های میدانی حاصل از اندازه گیری نفوذ تحت شرایط واقعی (در زیر آبپاش های سامانه آبیاری دوار مرکزی) دارا می باشند.