امکان سنجی کاربرد الگوریتم بهینه سازی تکامل تفاضلی برای تخمین ضریب یکنواختی توزیع آب در سیستم آبیاری بارانی با آبپاش zb

کمبود و محدودیت منابع آب، خصوصاً در ایران، شرایطی را می طلبد که از آب موثرترین استفاده صورت گرفته و تا حد امکان از تلفات آن جلوگیری به عمل آید. یکی از پارامترهای مهم در آبیاری، ضریب یکنواختی توزیع آب (cu) در آبیاری بارانی می باشد. مقدار cu حاصل از هر آب پاشی در مقادیر مختلف فشار کارکرد آب پاش (p)، ارتفاع پایه آب پاش (rh)، فاصله آب پاش ها روی لوله های جانبی (sl) و فاصله لوله های جانبی از یکدیگر (sm)تغییر می کند.تعیین بهترین ترکیب از پارامترهای فوق که بیشترین ضریب cuرا حاصل نماید، همواره مورد نظر کاربران بوده است. در این پژوهش، مقادیر ضریب cu آب پاش مدل zb ، ساخت ایران، در سه تیمار مختلف فشار کارکرد آبپاش (5/2، 3 و 5/3 اتمسفر)، دو تیمار ارتفاع پایه آبپاش (60 و 100 سانتی متر) و هفت تیمار آرایش شبکه آبپاش ها (sl× sm) شامل 12×9، 15×9، 12×12، 12×15، 18×12، 15×15، 18×15 متر در ایستگاه تحقیقات پنبه هاشم آباد گرگان اندازه گیری شد و با استفاده از الگوریتم تکامل تفاضلی (de)و کاربرد نرم افزار matlab بهینه گردید و رابطه ای با بهینه ترین ضرایب برای تخمین مقدار cu به دست آمد. این الگوریتم، ضریب مقیاس (f) و ضریب احتمال ترکیب (cr) را برابر 2 و 5/0 با تعداد جمعیت 100 عضوی و تعداد نسل (تکرار) 1000 بار، بهترین جواب را ارایه می کند. نتایج این الگوریتم دارای خطای مطلق 2/2% با نتایج اندازه گیری شده دارد. همچنین، مقادیر پارامتر ویلموت (d) و جذر میانگین مربع خطا (rmse) به ترتیب برابر 919/0 و 126/2 به دست آمد که نشان دهنده دقت بالای این مدل بهینه برای برآورد ضریب یکنواختی پخش می باشد.