بهینه سازی مصرف آب و عملکرد گندم زمستانه در شرایط تنش شوری و خشکی با استفاده از مدل SWAP (مطالعه موردی: شهرستان برخوار)

انجام آزمایش های مزرعه ای به منظور تعیین مقدار بهینه آب مصرفی برای تولید حداکثر محصول، وقت گیر و پرهزینه می-باشد. به همین منظور در این تحقیق مدل اگرو هیدرولوژیکی swap 3.03 در برآورد عملکرد گندم زمستانه تحت شرایط کمیت و کیفیت های مختلف آب آبیاری مورد ارزیابی قرار گرفت و تابع بهینه تولید آب- شوری- عملکرد برای گندم تعیین شد. در این تحقیق سه سطح آبیاری با عمق های 80=w1، 100=w2 و 120=w3 میلیمتر و چهار سطح شوری 8/0=s1، 2=s2، 4=s3 و 6=s4 دسی زیمنس بر متر برای شش مقدار تخلیه مجاز رطوبت خاک (3/0=m1، 4/0=m2، 5/0=m3، 6/0=m4، ?/0=m5 و 8/0=m6) در نظر گرفته شد. مقادیر عملکرد و کارآیی مصرف آب در حالت های مختلف محاسبه گردید و بهترین مقدار برای تخلیه مجاز رطوبت خاک برابر با ?/? بدست آمد. سپس داده های عملکرد بر شکل های مختلف توابع تولید (خطی ساده، خطی لگاریتمی، درجه دوم و نمایی) برازش داده شد و تابع بهینه تولید گندم تعیین گردید. بیشترین و کمترین محصول بترتیب با 6619 و 2048 کیلوگرم در هکتار مربوط به تیمار آبیاری w1s1m2 و تیمار آبیاری w1s4m6 بود. نتایج نشان داد که تابع تولید درجه دوم برای گندم به عنوان تابع بهینه تولید، قابل توصیه می باشد. بررسی مقادیر حداکثر خطا (me) نشان می دهند که بیشترین خطا مربوط به توابع خطی لگاریتمی و خطی ساده می باشد. تیمارهای آبیاری w1s1m3 و w1s1m4 با 61/0 کیلوگرم بر مترمکعب پر بازده ترین سطوح آبیاری بودند، اما با افزایش تنش خشکی و شوری بهره وری آب کاهش می یابد. منحنی های هم محصول نشان می دهند که با افزایش میزان آبیاری، می توان از آب آبیاری با شوری بالاتری در آبیاری گندم استفاده نمود، به نحوی که عملکرد نیز تغییر نکند.