پهنه بندی شاخص های کیفی آب زیرزمینی شهرکرد به منظور استفاده در طراحی سامانه های آبیاری

آب زیرزمینی دشت شهرکرد تنها منبع مهمّ آب برای کشاورزی در دشت شهرکرد است. به علت برداشت بی رویه آب برای آبیاری، سطح این سفره در حال افت است. آبیاری قطره ای به طور بالقوه می تواند در مصرف آب زراعی صرفه جویی کند. در این تحقیق، با هدف بررسی تغییرات مکانی کیفیت آب زیرزمینی شهرکرد، از 97 حلقه چاه زراعی نمونه برداری شد. شاخص های ec (هدایت الکتریکی)، tds (کل جامدات محلول)، tss (کل جامدات معلق) و ph (واکنش آب) اندازه گیری و شاخص های li (لانژلیه)، sar (نسبت جذب سدیم)، pi (نفوذپذیری)، rsc (کربنات سدیم مانده) و na (درصد سدیم) محاسبه شد. در این راستا، از میانگین نتایج سه نوبت نمونه برداری در سال 1389 استفاده شد. آب زیرزمینی شهرکرد از نظر میانگین های ec و tds با مقادیر 456 میکروزیمنس بر سانتی متر و 296 میلی گرم در لیتر برای آبیاری به ترتیب در گروه نسبتاً خوب و خوب قرار گرفت. کلاس بیشتر نمونه ها طبق نمودار ویلکوکس c2s1 است. آب زیرزمینی شهرکرد از لحاظ na، rsc و pi نیز برای آبیاری مناسب بود. بر اساس میانگین های ph و tss به ترتیب با مقادیر 6/7 و 70 میلی گرم در لیتر ، آب دارای خطر متوسطی برای گرفتگی قطره چکان ها است. ضمن ارزیابی روش کریجینگ، نقشه متغیرها با استفاده از این روش تهیه شد. بر اساس نقشه ec آب زیرزمینی، در اکثر قسمت ها جز جنوب دشت در کلاس خیلی خوب و خوب قرار داشت. مقدار tds در جنوب دشت به 512 میلی گرم در لیتر رسید که خطر متوسطی برای گرفتگی فیزیکی قطره چکان ها در بر دارد. بر اساس نقشه ph و tss آب زیرزمینی شهرکرد در اکثر قسمت ها دارای پتانسیل متوسطی برای گرفتگی قطره چکان ها است. منفی بودن li در اکثر قسمت های دشت نشان داد کیفیت آب برای آبیاری قطره ای مناسب است. مثبت بودن این شاخص در برخی قسمت های دشت احتمالاً به دلیل وجود و انحلال سازندهای کربناتی است.