برآورد حجم آب آبیاری و بهره‌وری آب در تولید پیاز در برخی استان‌های کشور

در این تحقیق حجم آب آبیاری، عملکرد و بهره‌وری آب پیاز در شرایط مدیریت کشاورزان در 190 مزرعه در قطب‌های تولید پیاز کشور شامل آذربایجان شرقی، اصفهان، خوزستان، زنجان، جنوب کرمان، فارس، خراسان، خراسان‌ شمالی و هرمزگان در سال زراعی 1400-1399 اندازه‌گیری شد. میانگین حجم آب آبیاری، عملکرد، بهره‌وری آب آبیاری وبهره وری آب کاربردی در استان‏های منتخب در سطح احتمال یک درصد معنی‌دار بود. میانگین حجم آب آبیاری در استان‌های منتخب به‌ترتیب 9502، 13273، 9740، 16588، 9618، 13880، 11998، 8438 و 7057 با میانگین وزنی 10823 مترمکعب در هکتار بدست آمد. عملکرد پیاز نیز در استان‌های مذکور بین 20 تا بیش از 90 با میانگین وزنی 49/98تن بر هکتار اندازه‌گیری شد. بهره‌وری آب آبیاری در مزارع منتخب کشور بین3/13تا 6/30 با میانگین وزنی4/93 کیلوگرم برمترمکعب به دست آمد، میانگین وزنی بهره‌وری آب کاربردی 4/50 کیلوگرم برمترمکعب بود. میانگین وزنی نیاز خالص آبی در کشور به روش فائو پن‌من-مانتیث با استفاده از داده‌های هواشناسی سال تحقیق و سند ملی آب به‌ترتیب 8834 و 6972 مترمکعب بر هکتار به دست آمد. میانگین حجم آب مزارع پیاز در مناطق مورد مطالعه در سه روش آبیاری سطحی، بارانی و قطره‌ای نواری به‌ترتیب برابر 11453، 12740 و 10317 مترمکعب در هکتار بود که تفاوت آن‌ها در سطح احتمال پنج درصد معنی‌دار است. با تغییر روش آبیاری از سطحی به قطره‌ای نواری، حجم آب آبیاری 10 درصد کاهش و بهره‏وری آب کاربردی مزارع پیاز 35 درصد افزایش یافت. همچنین کشت نشایی در مقایسه با کشت بذری موجب 14/7 درصد کاهش حجم آب آبیاری و 16/7 درصد افزایش در بهره‌وری آب شد. با توجه به نتایج این تحقیق، کاربرد توامان کشت نشایی و استفاده از آبیاری قطره‌ای نواری در مزارع پیاز پیشنهاد می‌شود.

Estimation of Volume of Applied Water and Water Productivity for Onion in Some Provinces of Iran

This project was implemented with the aim of measuring water applied to onion under farmers’ management in 190 selected sites at the production hubs of onion in Iran including Azarbaijan Sharghi, Isfahan, Khusestan, Zanjan, Kerman, Fars, Khorasan Razavi, Khorasan Shomali, and Hormozgan provinces. According to the results, differences between the average volumes of irrigation water in those provinces, different irrigation methods, various sources and salinities of irrigation water and soil, and different onion varieties were significant (p<1%), during the growing season of 20202021. The average amount of applied water by farmers in those provinces was 9502, 13273, 9740, 16588, 9618, 13880, 11998, 8438 and 7057 m3/ha, respectively, with the weighted average of 10823 m3/ha. The onion yield in selected sites, varied from 20000 to 90000 kg/ha, with an average of 49980 kg/ha. The measured values were compared with the net irrigation water requirement estimated by the FAO PenmanMonteith method and with the National Water Document values. The results showed that the differences between average volumes of applied water by farmers, yield and irrigation water productivity, and irrigation water plus effective rainfall productivity in the selected sites were significant at 5% probability level. Irrigation water productivity varied from 3.13 to 6.30 kg/m3 and its average was 4.93 kg/m3. The average irrigation water plus effective rainfall productivity for onion in Iran was 4.50 kg/m3. The average net irrigation water requirement in the study areas by the PenmanMonteith method and the National Water Document were 8834 and 6972 m3/ha, respectively. These results showed that the average applied water in surface, sprinkler, and drip irrigation methods were 11453, 12740 and 10317 m3/ha, respectively, with significant (p<5%) difference. These results showed that in drip irrigation method, applied water was 10% lesser while irrigation water plus effective rainfall productivity was 35% higher. Transplanting seedling compared to direct seeding caused 14.7% reduction in applied water and 16.7% increase in water productivity. According to the results of this study, drip irrigation and transplanting method for onion fields is recommended.