تاثیر کم‌آبیاری و اسید هیومیک بر عملکرد و کارایی مصرف آب در لوبیا

کمبود آب یکی از مهمترین عوامل محیطی محدودکننده در تولید محصولات کشاورزی است. مصرف کودهای طبیعی می تواند باعث استفاده بهینه از آب در آبیاری شود. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر کم آبیاری و اسیدهیومیک بر عملکرد و کارآیی مصرف آب در لوبیا بود و به صورت کرت های خردشده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در استان گیلان در سال 1395 انجام شد. عامل اصلی شامل آبیاری در سه سطح (دیم، 50% و 100 درصد نیاز آبی) و عامل فرعی شامل محلول پاشی اسیدهیومیک در چهار سطح (صفر، دو، چهار و شش لیتر در هکتار) بود. در تیمارهای آبیاری، بیشترین مقدار عملکرد دانه با میانگین 2610 کیلوگرم در هکتار در شرایط آبیاری کامل (100 درصد نیاز آبی) بدست آمد. در محلول پاشی اسیدهیومیک، بیشینه مقدار عملکرد دانه در سطح شش لیتر در هکتار با میانگین 2661 کیلوگرم در هکتار مشاهده شد. در اثر متقابل آبیاری و اسیدهیومیک، بیشترین مقدار عملکرد دانه در شرایط آبیاری کامل و مصرف شش لیتر در هکتار اسید هیومیک با میانگین 3547 کیلوگرم در هکتار بدست آمد. در شرایط 50 درصد نیاز آبی و با مصرف شش لیتر در هکتار اسیدهیومیک، بیشترین میزان عملکرد دانه با میانگین 3030 کیلوگرم در هکتار ثبت شد. بیشترین مقدار عملکرد دانه در شرایط دیم نیز، در مصرف چهار و شش لیتر در هکتار اسید هیومیک، به ترتیب با میانگین 1461 و 1406 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. در تیمارهای مختلف آبیاری، بالاترین کارآیی مصرف آب با میانگین 78/1 کیلوگرم بر متر مکعب در تیمار دیم بود. تیمارهای مصرف اسید هیومیک در مقایسه با عدم کاربرد آن، اثر مثبتی بر کارآیی مصرف آب داشت، اما بین تیمارهای دو، چهار و شش لیتر در هکتار، اختلاف معنی داری در سطح یک و پنج درصد مشاهده نشد. به طور کلی، نتایج این پژوهش، حاکی از اثرات مفید مصرف اسیدهیومیک بر تنش کم آبی در کشت لوبیا در منطقه مورد مطالعه بود.

Effect of Deficit Irrigation and Humic Acid on Yield and Water Use Efficiency in Common Bean

Water scarcity is one of the most important environmental factors limiting crop production. Consumption of natural fertilizers can make optimal use of water in irrigation. The aim of this study was to investigate the effect of deficit irrigation and humic acid on yield and water use efficiency in common bean. The experiment was conducted in split plots based on randomized complete block design, with three replications in Guilan province, in 2016. The main factor was irrigation at three levels (rainfed, 50%, and 100% water requirement) and the sub factor included humic acid spraying at four levels (0, 2, 4, and 6 L.ha1). In irrigation treatments, highest average seed yield (2610 kg.ha1) was obtained in full irrigation conditions (100% water requirement). In the humic acid spraying applications, maximum seed yield was observed at 6 L.ha1 with average of 2661 kg.ha1. In interaction of irrigation and humic acid, the highest seed yield was obtained in full irrigation and 6 L ha1 humic acid with an average of 3547 kg.ha1. The highest seed yield (3030 kg.ha1) was obtained in 50% water requirement and 6 L.ha1 humic acid. The highest seed yield in rainfed conditions was obtained at 4 and 6 L.ha1 of humic acid, with an average of 1461 and 1406 kg.ha1, respectively. In different irrigation treatments, the highest water use efficiency was obtained with the mean of 1.78 kg.m3 in rainfed treatment. The humic acid treatments had a positive effect on water use efficiency in comparison with the nonhumic acid treatments, but there was no significant difference between treatments 2, 4, and 6 L.ha1. Altogether, the results of this study indicate the beneficial effects of humic acid on water deficit stress in common bean cultivation in the study area.