>
Fa   |   Ar   |   En
   تعیین زمان آبیاری تکمیلی در گندم دیم با پایش تغییرات رطوبت خاک طی دوره رشد  
   
نویسنده واعظی علی رضا ,مظلوم علی آبادی یونس ,ذبیحی آرمان
منبع پژوهش آب در كشاورزي - 1398 - دوره : 33 - شماره : 1 - صفحه:1 -11
چکیده    زراعت دیم یکی از پایه های اساسی تولید محصول به ویژه در مناطق نیمه خشک است. در مناطق دیمکاری، تولید محصول به شدت وابسته به مقدار و توزیع بارندگی طی دوره رشد است. آبیاری تکمیلی یکی از راه کارها برای کاهش تنش رطوبتی و در نتیجه بهبود عملکرد محصول در کشاورزی دیم است. این پژوهش به منظور برآورد زمان مناسب آبیاری تکمیلی در اراضی دیم با استفاده از اندازه گیری تغییرات رطوبت خاک طی دوره رشد در سال زراعی 1396-1395 انجام شد. برای این منظور آزمایش در کشتزاری با شیب 10 درصد در دو جهت شخم (موازی شیب و روی خطوط تراز) در کرت های به ابعاد پنج متر در دو متر انجام شد. رطوبت حجمی خاک در فواصل زمانی 10 روز در عمق گسترش ریشه به وسیله دستگاه tdr طی دوره رشد از آذر 1395 تا تیر 1396 اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که رطوبت حجمی خاک در کشت روی خطوط تراز به طور میانگین شش درصد بیشتر از کشت موازی است و این تفاوت از نظر آماری معنی دار بود (0.05>p). میانگین مقدار آب سهل الوصول طی دوره رشد در روش کشت روی خطوط تراز ( 6.07 میلی متر)، حدود 2.5 برابر بیشتر از روش کشت موازی شیب (2.25 میلی متر) بود و این تفاوت از نظر آماری معنی دار بود (0.05>p). بیشترین مقدار آب سهل الوصول طی دوره رشد در مرحله ساقه روی و کمترین آن در مرحله جوانه زنی مشاهده شد. در مرحله جوانه زنی گندم، گیاه به مقدار 6.7 میلی متر دچار کمبود آب بود. براین اساس، در این منطقه نیمه خشک، انجام آبیاری تکمیلی در مرحله جوانه زنی می تواند موجب کاهش تنش رطوبتی و افزایش عملکرد دانه گندم شود.
کلیدواژه آب قابل دسترس، جهت شخم، کمبود آب، مراحل رشد، منطقه نیمه‌خشک
آدرس دانشگاه زنجان, دانشکده کشاورزی, گروه علوم خاک, ایران, دانشگاه زنجان, دانشکده کشاورزی, گروه علوم خاک, ایران, دانشگاه زنجان, دانشکده کشاورزی, گروه علوم خاک, ایران
پست الکترونیکی armanzabihi1990@gmail.com
 
   Determining Supplemental Irrigation Time for Rainfed Wheat by Monitoring Variations of Soil Water Content during Growth Period  
   
Authors Vaezi Ali Reza ,Zabihi Arman ,mazllom aliabadi uones
Abstract    Dry farming is an important method of crop production, particularly in semiarid regions, where crop yield strongly depends on precipitation amount and its temporal variation during the growing season. Supplemental irrigation is a suitable practice for mitigating moisture stress and, consequently, improving crop yield in rainfed agriculture. This study was conducted to estimate the proper time of supplemental irrigation in rainfed land by measuring soil water content during growth period, in 20162017. A field experiment was conducted using two plowing directions (along the slope and on contour lines) in plots with 2 m × 5 m dimensions, in a rainfed farm with 10 % slope. Volumetric soil water content (SWC) was measured in root zone by a TDR set at 10day interval during growth period, from November 2016 to June 2017. Based on the results, SWC in the plots plowed on contour lines was about 6 % higher than the plots plowed along slope, and this difference was statistically different (P< 0.05). The mean readily available water (RAW) during growth period in the plots plowed on contour lines (6.07 mm) was about 2.5 times higher than the plots plowed along slope (2.25 mm) and showed significant difference with it (P< 0.05). The highest RAW was observed at stem elongation and the lowest value was found at grain germination, at which stage, about 6.7 mm water deficit was observed in rainfed wheat. Thus, application of supplemental irrigation at this stage can efficiently prevent water stress and improve wheat grain yield in this semiarid region.
Keywords
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved