تابع تولید و بهره‌وری مصرف آب گیاه بادام‌زمینی (رقم گیل) در شرایط آبیاری و افزودن کود نیتروژن

دو نهاده آب و کود از عوامل مهم در تولیدات کشاورزی است که کمبود هر یک، باعث کاهش عملکرد محصول می شود. نقش و اهمیت هر یک از نهاده های آب و کود به تفکیک می تواند در افزایش عملکرد موثر باشد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی اثر آبیاری و کود نیتروژن بر تابع تولید و بهره وری مصرف آب در گیاه بادام زمینی رقم گیل، به صورت آزمایش کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1388 در شهرستان آستانه اشرفیه اجرا شد. تیمار اصلی شامل بدون آبیاری و آبیاری با دورهای 6،12 و 18 روز و تیمار فرعی شامل کود نیتروژن، با مقادیر 0، 30، 60 و 90 کیلوگرم در هکتار بود. برای تخمین توابع تولید آبکود از معادله درجه دوم استفاده شد. نتایج تخمین تابع تولید حاکی از افزایش عملکرد دانه با مصرف کود نیتروژن تا 60 کیلوگرم در هکتار بود؛ اما با افزایش تدریجی کود نیتروژن، مقدار عملکرد با کاهش مواجه شد. افزایش کود نیتروژن از 60 کیلوگرم در هکتار به بالا در مقادیر مختلف آب مصرفی، هیچگونه تاثیری بر افزایش عملکرد و بهره وری مصرف آب نداشت و میزان بهره وری مصرف آب در دور آبیاری 6 روز با مصرف 328 میلی متر، دارای بیشترین مقدار بود. در اثر متقابل آبیاری و کود نیتروژن، بیشینه مقدار بهره وری مصرف آب در دور آبیاری 6 روز و مصرف 60 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار، 0/96 کیلوگرم در متر مکعب بود.

Evaluations of Production Function and Water Productivity of Peanut Plant (cv.Guil) under Irrigation Conditions and Nitrogen Fertilizer

The inputs of water and fertilizer are important in agricultural production, with a shortage of each one reducing the yield of the product. The role and importance of each of the factors of water and fertilizer separately can be effective in increasing yield. The purpose of this study was to evaluate the effect of irrigation and nitrogen fertilizer on production function and water productivity in peanut plant in Guil cultivar. The experiment was conducted as a split plot based on randomized complete block design with 3 replications, in 2009 in Astaneh Ashrafiyeh. The main treatments included: without irrigation (control) and irrigation with intervals of 6, 12, and 18 days, while the sub treatments were nitrogen fertilizer rates of 0, 30, 60, and 90 kg ha1. A quadratic equation was used to estimate the waterfertilizer production function. The results of production function estimation indicated that seed yield increased with nitrogen fertilizer up to 60 kg ha1. But, with a gradual increase in nitrogen fertilizer, yield was reduced. Increasing nitrogen fertilizer from 60 kg ha1 in different amounts of water consumed had no effect on yield increase. Water productivity and the water utilization rate in the irrigation interval of 6 days, with consumption of 328 mm, was the highest. In the irrigation interval of 6 days and consumption of 60 kg Nfertilizer ha1, the maximum amount of water productivity was 0.96 kg m3.