تخمین گروه‌های هیدرولوژیکی خاک در حوزه‌های فاقد داده‌ی اندازه‌گیری شده

در بسیاری از پروژه های کنترل سیل، آبخیزداری و توسعه منابع آب محاسبات مربوط به دبی رودخانه بسیار حائز اهمیت است که این امر نیازمند مدل سازی جامع هیدرولوژیکی در منطقه است. ضرورت آگاهی از وضعیت منابع آب و نزولات جوی درحوزه های آبریز مختلف برای اجرای طرح های آبی از یک سو و عدم وجود شبکه قابل قبولی از ایستگاه های اندازه گیری پارامترهای هواشناسی و هیدرومتری از سوی دیگر، اهمیت استفاده از روش های غیرمستقیم برای استفاده از حجم رواناب در حوزه های آبریز را بیش از پیش آشکار می سازد. افزون بر این، طراحی سازه های آبی مورد نیاز رودخانه ها از جمله پل و آب بند، نیازمند پیش بینی سیلاب های عظیم منطقه است. در همین راستا و در پژوهش حاضر تعیین گروه های هیدرولوژیکی خاک حوزه آب بخشا واقع در بردسیر کرمان که یکی از اساسی ترین شاخص ها برای تخمین حجم و پیک سیلاب منطقه است، مورد بررسی قرار گرفت. در حوزه مذکور، به استثنا یک زیرحوزه، گروه های هیدرولوژیکی خاک در دسترس نبوده که در ابتدا این مقادیر با استفاده از نقشه شیب منطقه تخمین اولیه گروه های هیدرولوژیکی خاک انجام شد که بررسی های آتی تطابق 87 درصدی مقادیر تخمین زده شده با مقادیر اندازه گیری شده در زیرحوزه با داده های موجود را بیان می دارد. در ادامه، هشت سیلاب تک رخداد با توجه به داده های تخمین زده شده و مشاهداتی بارش رواناب با استفاده از نرم افزارhec-hms مدل سازی شد و واسنجی مدل با به کارگیری روش چهار تابع هدف برای پارامترهای شماره منحنی و ضریب kمربوط به روندیابی به روش ماسکینگام انجام پذیرفت. در انتها به منظور ارزیابی مدل واسنجی شده، شبیه سازی چهار سیلاب تک رخداد با توجه به آزمون های نکویی برازش nof و ef مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به نتایج حاصله، روش rmse به عنوان بهترین تابع هدف انتخاب شد و بهینه سازی های مورد نظر بر اساس آن انجام گرفت. در مجموع، با توجه به در دسترس نبودن شماره منحنی خاک و نتایج خوب مدل مورد استفاده، می توان این روش را شیوه مناسبی برای محاسبه حجم سیلاب ها در مراحل اولیه طرح های مطالعاتی دانست.

Hydrological Soil Groups Estimation in Ungaged Catchment

In many floods controlling, watershedmanagement and waterresources projects, estimating of river flowrate is important and needs a comprehensive hydrological modeling of flowrate evaluation. Need for enlightening the status of waterresources and precipitation in different watersheds and the lack of networks of hydrometeorological gauging stations, reveal the importance of estimating the runoff volume in watersheds. In addition, designing of hydrostructures on rivers such as bridges and weirs are in need of forecasting related floods of the territory. In this research explores discovering of the hydrological soil groups of AbBakhsha watershed in Bardisr in Kerman province for evaluating the flood peak and volume. There is soil group data just for one subbasin therefore; the watershed suffers from lack of hydrological soil group data. For that reason, slope maps evaluate the hydrological soil group which shows the 87% accordance with the available data. To continue, the HEC HMS software modeled eight flood events using estimated data and rainfallrunoff observation. Four targetfunctions calibrated the model for curve number and coefficient K in Muskingum method. In the end, to evaluating the calibrated model, four flood events by NOF and EF goodness of fit tests were simulated. According to the results, the RMSE method as the best targetfunction used for optimizations. In general based on the lack of information about the soil curve number and promising results of this model, one can knows this method as a proper method for calculating the flood volume in preliminary study plans.