تحلیل فراوانی منطقه‌ای سیلاب با استفاده از روش کریجینگ متعارف در حوزه های آبخیز استان مازندران

تحلیل منطقه ای، پایدارترین روش به منظور بهبود تخمین تناوب سیلاب می باشد که به یکی از بخش های پویا در هیدرولوژی مبدل شده است و پیوسته تئوری های جدیدی در آن مورد آزمون قرار می گیرد. کاربرد زمین آمار برای برآوردهای منطقه ای سیلاب، یک نوآوری در این عرصه محسوب می شود. پایه و اساس این روش بر درون یابی متغیرهای هیدرولوژیکی در فضای فیزیوگرافی به جای فضای جغرافیایی معمول تاکید دارد. از این رو در این مطالعه اطلاعات هیدرولوژیکی، اقلیمی و فیزیوگرافی 38 حوزه آبخیز استان مازندران تهیه و از روش کریجینگ متعارف برای برآوردهای منطقه ای سیلاب بر اساس دوره های بازگشت 10، 20، 50 و 100 سال استفاده شد. طراحی فضای فیزیوگرافی با استفاده از متغیرهای ژئومورفوکلیماتیک موثر بر سیلاب و روش تحلیل همبستگی متعارف انجام شد. در تمام دوره های بازگشت مدل گوسی، به عنوان بهترین مدل نیم تغییرنما انتخاب و از روش تخمین زمین آماری کریجینگ معمولی، برای برآوردهای منطقه ای استفاده شد. ارزیابی عملکرد برآوردهای منطقه ای، با استفاده از روش ارزیابی متقابل جک نایف و پنج شاخص آماری صورت گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده عملکرد شاخص نش، بیش از 9/0 در تمامی دوره های بازگشت برآورد شد که نشان دهنده ی پیش بینی های دقیق و قابل قبول سیلاب در حوزه های بدون آمار می باشد. سایر شاخص های ارزیابی نیز عملکرد رضایت بخشی را ارائه کردند و با توجه به نتایج شاخص های نسبی، دقت برآوردهای منطقه ای با افزایش دوره بازگشت بهبود می یابد. این نتایج نشان داد کاربرد روش کریجینگ متعارف، رویکردی موثر و کارآمد برای تحلیل فراوانی منطقه ای سیلاب است.