تخمین دبی روزانه با استفاده از مدل IHACRES در برخی از حوزه‌های آبخیز استان گلستان

تعیین دقیق مقادیر دبی روزانه در آبخیزهای فاقد آمار از چالش‌های مهم در هیدرولوژی می‌باشد. مدل‌های متعددی برای تخمین دبی ارایه شده است که در این میان مدل ihacres یکی از مدل‌های ساده با داده‌های ورودی کم برای تخمین دبی حوزه‌های آبخیز است. این در حالی است که ارزیابی دقت و کارآیی آن کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق شبیه‌سازی متوسط دبی روزانه جریان با استفاده از مدل ihacres و ارزیابی کارآیی آن در هفت زیرحوزه‌ رودخانه گرگان‌رود استان گلستان انجام شد. داده‌های روزانه بارش، دما و آبدهی در فاصله سال‌های 1365 تا 1386 برای تحلیل‌ها مورد استفاده قرار گرفت. مدل در هر یک از حوزه‌های مورد مطالعه، واسنجی و اعتبارسنجی گردید. ارزیابی نتایج مدل‌سازی دبی‌های جریان با استفاده از معیارهای کارآیی نشان داد که توانایی مدل مذکور در برآورد مقادیر بالای دبی روزانه تاحدی مناسب، ولی در اکثر حوزه‌ها، نتایج برآورد مقادیر دبی با فراوانی بیش از 60 درصد، ضعیف بوده است. نتایج شبیه‌سازی نشان داد که در اکثر ایستگاه‌ها و در هر دو دوره واسنجی و اعتبارسنجی، مقادیر برآوردی مدل خصوصاً در مقادیر دبی اوج کمتر از مقادیر مشاهداتی بود. در مجموع نتایج مدل ihacres در تعدادی از زیرحوزه‌های مورد مطالعه با ضریب تعیین و کارآیی حداکثر به ترتیب 67/0 و 70/0 (05/0 > p) نسبتاً قابل قبول ارزیابی گردید.