تحلیل موانع و چالش های مدیریت مراتع (مطالعه موردی: مراتع استان کرمانشاه)

مقدمه و هدف: در دنیای امروز محدودیت منابع، رشد جمعیت، نیازها و خواسته های فزاینده انسانی و رقابت شدید در عرصه اقتصاد جهانی، کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه را وادار کرده است تا برای بقا و توسعه اقتصادی، برنامه ریزی راهبردی برای مدیریت مراتع بیندیشند. از سوی دیگر موضوعات مرتبط با توسعه پایدار به مرور زمان به موضوعی کلیدی در راهبردهای توسعه در سطح ملی و نهادهای اقتصادی تبدیل شده و از زوایای مختلف مورد بحث قرار گرفته و به عنوان یک الگوی راهبردی می تواند مدیریت مرتع را بازمهندسی کند. مراتع در مناطق روستایی نقش زیربنایی در اقتصاد آن دارد و زمینه ساز حرکت به سمت اهداف توسعه پایدار است. از این رو، پرداختن به مسائل مدیریت مراتع از اهمیت ویژه برخوردار می باشد. هدف از این پژوهش تحلیل چالش های مدیریت مراتع در سکونت گاه های روستایی استان کرمانشاه است. مواد و روش ها: روش انجام این پژوهش توصیفی- تحلیلی است. در این مطالعه  جهت گردآوری داده ها از مطالعات میدانی (پرسشنامه) استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل 29 نفر از مدیران با تخصص مدیریت مرتع است. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل عاملی استفاده شده است. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه با نظر اصلاحی استادان دانشگاه و کارشناسان دانشگاه اصفهان و پس از انجام اصلاحات لازم در چند مرحله تایید شد. در تحقیق حاضر از روش آلفا کرونباخ برای سنجش قابلیت اعتبار ابزار اندازه گیری استفاده گردیده است.یافته ها: یافته ها نشان داد که چالش های مرتع داری در سکونت گاه های روستایی بسیار گسترده است. نتایج این پژوهش با آزمون تحلیل عاملی نشان داد که 44 شاخص مورد بررسی در 10 عامل طبقه بندی شد، در مجموع 56/96 درصد از کل واریانس را تبیین و بیش ترین مقدار آن با واریانس 6/77 و مقدار ویژه 2/98 مربوط به عامل ضعف برنامه ریزی و کمترین آن با واریانس 5/59 و مقدار ویژه 2/01 مربوط به عامل موانع انسانی است.نتیجه گیری: تجربیات سالیان طولانی نشان دهنده آن است که مهم ترین دلایل عمده تخریب مراتع، عواملی از قبیل سیاست های تمرکز گرایی و دولتی شدن مدیریت منابع طبیعی و کم توجهی به نقش سازمان های غیر دولتی ( به عنوان نهاد عمومی مشارکتی) است.

analysis of barriers and challenges of rangeland management (case study: rangelands of kermanshah province)

introduction and objective: in today’s world, resource constraints, population growth, growing human needs and desires, and fierce competition in the global economic arena have forced countries, especially developing countries, to consider strategic planning for rangeland management in order to survive and develop economically. on the other hand, the issues related to sustainable development, over time, have become a key issue in development strategies at the national level and economic institutions and have been discussed from various angles and as a strategic model can re-engineer rangeland management. rangelands in rural areas have an infrastructural role in their economy and pave the way for moving towards sustainable development goals. therefore, addressing rangeland management issues is of particular importance. the purpose of this study is to analyze the challenges of rangeland management in rural settlements of kermanshah province.material and methods: the method of this research is descriptive-analytical. in this study, field studies (questionnaires) were used to collect data. the statistical population of this study includes 29 managers with rangeland management expertise; in this study, factor analysis has been used to analyze the data. the face and content validity of the questionnaire was confirmed by the corrective opinion of university professors and experts of the university of isfahan and after making the necessary corrections in several stages. in the present study, cronbach’s alpha method was used to assess the validity of the measurement toolresults: findings showed that the challenges of rangeland management in rural settlements are very wide. the results of this study with factor analysis test showed that 44 indicators were classified into 10 factors, explaining a total of 56.96% of the total variance and the highest value with a variance of 6.77 and a specific value of 2.98 is related to the planning weakness factor and the lowest is related to the variance of 5.59 and the special value of 2.01 is related to the human barriers factor.conclusion: many years of experience show that the most important reasons for rangeland degradation are factors such as centralization policies and the governmentalization of natural resource management and lack of attention to the role of non-governmental organizations (as a public institution), participatory.