اثر تغییر اندازه کرت در عملکرد کود آلی بر تغییر مولفه های رواناب و هدررفت خاک در شرایط آزمایشگاهی

تغییرات در اندازه کرت می تواند مشخص کننده تاثیرات آن بر تغییرات مولفه های رواناب و هدررفت خاک باشد. از سویی نیز رواناب تولید شده در خاک های فرسایش یافته یکی از مهم ترین موانع و چالش‌های بشر در حفاظت از منابع آب و خاک بوده و نیز تهدیدی برای رفاه و حیات می باشد. یکی از مهم‌ترین عوامل کنترل کننده رواناب سطحی و افزایش نفوذ خاک، کاربرد افزودنی ها یا مواد اصلاح کننده به خاک می‌باشد. اما بایستی توجه داشت که تغییر اندازه کرت نیز می تواند تغییرات رواناب و هدررفت خاک را کنترل نماید. بنابراین پژوهش حاضر به منظور بررسی اثر تغییر اندازه در کرت‌های آزمایشگاهی در دو اندازه 0/25 × 0/5 و 0/5 × 1 مترمربع با استفاده از کود آلی با مقادیر صفر (تیمار شاهد) 62/5 و 125 (تیمار حفاظتی) گرم بر مترمربع بر تغییرات زمان شروع، ضریب رواناب، هدررفت خاک وغلظت رسوب انجام گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد در کرت‌هایی با اندازه 0/25 × 0/5 مترمربع و کاربرد کود آلی با مقدار 62/5 گرم بر مترمربع تاثیر اندکی بر افزایش زمان شروع رواناب نسبت به تیمار شاهد داشت. اما با افزایش اندازه کرت و هم چنین میزان کود آلی زمان شروع رواناب افزایش یافت. تاثیر اندازه کرت روی مولفه های ضریب رواناب، هدررفت خاک و غلظت رسوب، کود آلی بر مولفه های زمان شروع رواناب، ضریب رواناب و هدررفت خاک و اثر متقابل تغییر اندازه و تیمار کود آلی برای مولفه هدررفت خاک در سطح 99 درصد معنی‌دار بود. هم چنین در کرت با مساحت 0/5 × 1/0 مترمربع تغییرات مولفه‌های زمان شروع و ضریب رواناب، هدررفت خاک و غلظت رسوب برای کود آلی با مقدار 125 گرم بر مترمربع نسبت به مقدار 62/5 گرم بر مترمربع به ترتیب 72/83، 53/52، 212/27- و 142/92- درصد بود. درحالی که تغییرات مولفه های بررسی شده برای کرت 0/25 × 0/5 مترمربع به ترتیب 594/24، 212/63-، 4/06 و 13/70 درصد بود.

Effect of Change in Plot Size on Performance of Organic Manure on Changing Runoff and Soil Loss Components under Laboratory Conditions

Changes in plot size can be determine its effects on parameters changes of runoff and soil loss. On the other hand, the generated runoff in eroded soils is one of the most important obstacles and challenges of human in conservation of water and soil resources and it is also a threat to wellbeing and life. One of the most important of controlled factors of surface runoff and increasing soil infiltration is the application of conditioners or amendment materials on soil. But it should be noted that the size change can also control the runoff and soil loss variations. Therefore, the present study was carried for the effect investigating of size change in laboratory plots in two sizes of 0.5 × 0.25 and 1 × 0.5 m2 using application of organic manure with rates of zero (control treatment) and 62.5 and 125 g m2 (conservation treatment) on changing time to runoff, runoff coefficient, soil loss and sediment concentration. The obtained results showed that the plots with size of 0.5 × 0.25 m2 and the application of organic manure with rate of 62.5 g m2 had the little effect on the increasing time to runoff compared to control treatment. But, time to runoff increased with increasing plot size and also rate of organic manure. The effect of plot size on parameters of runoff coefficient, soil loss and sediment concentration, organic manure on parameters of time to runoff, runoff coefficient and soil loss and interaction effect of size change and organic manure on parameter of soil loss was significant at level of 99 percent. Also, in plot with area of 1.0 × 0.5 m2, the changes of time to runoff and runoff coefficient, soil loss and sediment concentration for organic manure with rate of 125 g m2 toward 62.5 g m2 were 72.83, 53.52, 212.27 and 142.92 2.12 percent, respectively. While, the changes of studied parameters for plot of 0.5 × 0.25 m2 were 594.24, 212.63, 4.06 and 13.70 percent, respectively.