شبیه سازی هیدروگراف سیلاب با استفاده از مدل Hec-Hms درحوزه آبخیز سرباز استان سیستان و بلوچستان

مدل های هیدرولوژیک، نمایش ساده شده ای از سامانه واقعی آبخیز هستند، که به مطالعه درباره عملکرد حوزه در واکنش به ورودی های گوناگون و فهم بهتر فرآیندهای هیدرولوژی کمک می کنند. مدل hec -hms از مهم ترین مدل های هیدرولوژیکی برای برآورد حجم و دبی سیلاب حوز ه های آبخیز می باشد. در این پژوهش از مدل هیدرولوژیکی hec -hms برای شبیه سازی فرآیند بارشرواناب حوز ه آبخیز سرباز در استان سیستان و بلوچستان استفاده گردید و هیدروگراف سیلاب برای دوره های بازگشت مختلف محاسبه شد. برای انجام پژوهش در ابتدا با استفاده از نقشه مدل ارتفاعی رقومی (dem) و با کمک برنامه های الحاقی arc hydro و hecgeo hms مدل حوضه و زیرحوضه ها تهیه شد. از تلفیق نقشه های کاربری اراضی و گروه هیدرولوژیکی خاک در محیط arc gis ، نقشه شماره منحنی برای حوضه مورد مطالعه بدست آمد که نتایج حاصل از شماره منحنی نشان می دهد این حوزه دارای نفوذپذیری کم و از طرفی حجم رواناب بالایی می باشد. نتایج نشان داد که سازگاری خوبی بین حداکثر دبی های لحظه ای مشاهداتی آماری و شبیه سازی شده در خروجی حوزه وجود دارد. مقادیر شاخص کارایی مدل در مرحله اعتبارسنجی با ضریب ناش -ساتکلیف و مجذور میانگین مربعات خطا به ترتیب برابر با 90.0 و 37.16 است که نشان دهنده ی کارایی بالای مدل در برآورد دبی اوج در حوضه و زیرحوضه ها می باشد.

Technical ReportFlood Hydrograph Simulation Using HEC-HMS Model in Sarbaz River Basin of Sistan and Baluchestan Province

Hydrological models are simplified representation of the real basin system, which helps to assess basin function in response to different inputs and better understanding of hydrological processes. The HECHMS model is one of the most important hydrological models for Flood estimating volumes and discharge in watersheds. In this research, the HECHMS hydrologic model was used to simulate the runoff flow in the Sarbaz river basin in Sistan and Baluchestan province. For this, basin and subbasins models were prepared using the Digital Elevation Model (DEM) map and using Arc Hydro and HECgeo HMS extensions. Next, through integration of land use maps and soil hydrologic groups in the Arc GIS, the curve number map for the studied basin was obtained. The results suggest that this basin has low permeability and high runoff volume. The results showed that there is a good consistency between observed and simulated hydrographs at the basin outlet and values of model efficiency index at the validation stage with NashSutcliffe efficiency and were 0.90 and 16.37respectively which indicates the high efficiency of the model in estimating peak flow in basins and subbasins. Also, according to the results, in this basin, as returns period increases, the runoff volume and basin discharge will be increased.