راهبردهای مدیریتی کاهش پیامدهای مخاطرات سیل با روش تحلیلی swot (مطالعه موردی: دشت همدان-بهار)

بهره‌وری نامناسب و بیش از ظرفیت اراضی در بسیاری از حوزه‌های آبخیز و دشت‌های کشور، موجب افزایش پتانسیل سیل‌خیزی شده است. لذا کاهش آسیب‌های ناشی از وقوع سیلاب با مشارکت هم‌زمان سیاست‌گذاران و مردم به‌عنوان ذی‌نفعان اصلی در تصمیم‌گیری‌ها، برنامه‌ریزی‌ها، مدیریت بلندمدت و آینده‌نگری در تصمیمات اجتناب ناپذیر است. در پژوهش حاضر از روش مدل تحلیلی swot جهت ارائه راه‌کارهایی در راستای کاهش پتانسیل سیل‌خیزی و مخاطرات سیل در دشت همدان بهار استان همدان در حوزه سیمینه‌رود استفاده شد. برای این‌منظور نقاط قوت، ضعف، فرصت، تهدید به‌روش بارش فکری مشخص گردیده و ارزش نسبی و نهایی هر یک از عوامل ماتریس ارزیابی مدل swot، برای تشخیص راهبرد کاهش پیامدهای مخاطرات سیل بررسی و تعیین گردید. ارزش نهایی ماتریس تمامی عوامل swot معادل 4/47 بود که بیان‌گر غالب بودن نقاط قوت بر نقاط ضعف است. هم‌چنین ارزش نهایی عوامل بیرونی و درونی به‌ترتیب 2/51 و 1/96 به‌دست آمد که نشان‌دهنده بیشتر بودن تعداد فرصت‌ها نسبت به تهدیدها است. این شرایط بیان‌گر استقرار راهبرد محافظه‌کارانه (wo) در دشت همدانبهار و استفاده از فرصت‌های موجود با هدف کاهش نقاط ضعف است. در نهایت دو راه‌کار نظارت بر ساخت و ساز حاشیه رودخانه‌ها و به‌کارگیری نظرات کارشناسی در اجرای قوانین مدیریت اراضی حاشیه رودخانه‌ها و آبخیز با وزن 0/761 رتبه نخست در کاهش پتانسیل سیل‌گیری دشت و کاهش مخاطرات سیل را به خود اختصاص داد.

Management Strategies For Reduce the Consequences of Flood Hazard with the SWOT Analytical Method (Case Study: Hamedan- Bahar Plain)

Inadequate productivity and overcapacity of land in many watersheds and plains of the country, has increased flooding potential. Therefore, reducing flood damage with the participation of both policymakers and the public as key stakeholders in decisionmaking, planning, longterm management and foresight in decisions are unavoidable. In the present study, SWOT analytical method was used to reduce flood potential and reduce flood risks in Hamedan Bahar plain of Hamedan province in Siminehroud basin. To this end, the strengths, weaknesses, opportunities, threats to the method of precipitation, and the relative and final value of each of the SWOT evaluation matrix factors were assessed to determine the strategy for reducing the consequences of flood hazards. The final value of the matrix of all SWOT factors was 4.47, which indicates that strengths outweigh weaknesses. Also, the final value of external and internal factors was obtained as 2.51 and 1.96, respectively, which indicates that there are more opportunities than threats. These conditions indicate the establishment of a conservative strategy (WO) in the HamadanBahar plain and the use of existing opportunities to reduce weaknesses. Finally, the two strategies of monitoring the construction of river banks and applying expert opinions in the implementation of land management laws along rivers and catchments with a weight of 0.761 ranked first in reducing the flood potential of the plain and reducing flood hazards.