ارزیابی کارایی پارامترهای کمی ژئومورفومتریک در افزایش صحت نقشه های پهنه بندی حساسیت زمین لغزش (مطالعه موردی: حوضه فریدون شهر، استان اصفهان)

یکی از اهداف ژئومورفولوژیست ها در کار با مدل های لندفرم های مختلف، بدست آوردن روابط بهتر در درک واقعیت های فیزیکی محیط است. در این پژوهش به ارزیابی کارایی پارامترهای ژئومورفومتریک در افزایش دقت نقشه های پهنه بندی حساسیت زمین لغزش پرداخته شد. به این صورت که در ابتدا با استفاده از 9 پارامتر اولیه موثر در رخداد زمین لغزش شامل شیب، جهت شیب، ارتفاع، کاربری اراضی، لیتولوژی، فاصله از جاده، فاصله از گسل، فاصله از آبراهه و شاخص پوشش گیاهی (ndvi) اقدام به تهیه نقشه پهنه بندی گردید و در گام بعد پارامترهای ژئومورفومتریک موثر در رخداد زمین لغزش شامل شاخص موقعیت توپوگرافیک (tpi)، انحنای سطح، انحنای مقطع، طول شیب (ls)، شاخص خیسی توپوگرافی (twi)، شاخص توان آبراهه (spi) و شاخص نسبت مساحت سطح (sar) به مدل اضافه و اقدام به تهیه نقشه پهنه بندی گردید و در آخرین گام صحت نقشه های پهنه بندی با استفاده از منحنی roc مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت تهیه نقشه های پهنه بندی از یک مدل ترکیبی جدید استفاده گردید، بدین صورت که برای تعیین وزن معیارها از روش رگرسیون چند متغیره و برای تعیین وزن کلاس ها از روش نسبت فراوانی استفاده شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که شاخص های ژئومورفومتریک تاثیر به سزایی در افزایش دقت تشخیص مناطق حساس به زمین لغزش داشت و باعث افزایش صحت نقشه پهنه بندی از 0.731 به 0.938 گردید، همچنین قدرت تفکیک بین طبقات لغزش را نیز افزایش دادند. طبق نتایج پارامترهای شاخص موقعیت توپوگرافی، انحنای سطح و نسبت مساحت سطح بیشترین تاثیر را در افزایش صحت نقشه پهنه بندی داشتند. بر اساس نتایج رویکرد برتر، 8.68 درصد (6737 هکتار) از مساحت منطقه در رده خطر خیلی زیاد و 15.33 درصد (11906 هکتار) در رده زیاد قرار دارد. با توجه به توان بالای پارامترهای ژئومورفومتریک در تشخیص مناطق حساس به زمین لغزش استفاده از این پارامترها در پهنه بندی خطر زمین لغزش توصیه می گردد.