اثر شدت آتش‌سوزی بر مولفه‌های نفوذپذیری خاک در فصول مختلف (مطالعه موردی: حوزه آبخیز مرتعی چرات استان مازندران)

آتش سوزی در مراتع چه عمدی و چه غیرعمدی، پوشش گیاهی و ویژگی های خاک را تحت تاثیر قرار می دهد لذا داشتن دانش کافی در مورد تاثیرات آن ضروری است. یکی از ویژگی هایی که پیش بینی می شود تحت تاثیر قرارگیرد ولی کمتر تا کنون به آن پرداخته شده، نفوذپذیری خاک است. از آنجاییکه آتش سوزی های لکه ای عمدی در تیپ گیاهی artemisia aucheri در حوضه چرات استان مازندران دیده شده، در تحقیق حاضر سعی شد تا نفوذ اولیه، نهایی و میزان نفوذ در شدت های متفاوت آتش سوزی و فصول مختلف سال مورد بررسی قرار گیرد. برای این منظور ابتدا 3 ترانسکت 100 متری به صورت تصادفی مستقر و در امتداد هر ترانسکت، 3 پلات 2 مترمربعی برای شاهد (بدون آتش سوزی)، آتش سوزی سطحی خفیف تا حد سوزاندن مستقیم و بدون مواد اشتعال پذیر پوشش گیاهی و لاشبرگ سطحی (بدون تولید خاکستر) و آتش سوزی سطحی شدید تا حد سوزاندن مستقیم مواد اشتعال پذیر پوشش گیاهی و لاشبرگ سطحی (با تولید خاکستر) مستقر شد. پس از اعمال آتش سوزی ها، اقدام بهاندازه گیری نفوذ در فصول مختلف سال (ماه های اردیبهشت، مرداد و آبان) با استفاده از استوانه های مضاعف شد. تجزیه و تحلیل داده های نفوذ اولیه، نفوذ نهایی و میزان نفوذ در شدت های مختلف و فصول متفاوت با کمک آنالیزهای واریانس دوطرفه و آزمون مقایسه میانگین ها، در نرم افزار spss نسخه 20 انجام شد. نتایج نشان داد که نفوذ اولیه، نفوذ نهایی و میزان نفود در فصل تابستان بیش تر از فصول دیگر و به ترتیب معادل 224/ 5، 534/ 15 و 756/ 7 سانتی متر بر ساعت هستند. مناطق بدون آتش سوزی و آتش سوزی خفیف با هم تفاوت معنی داری از نظر نفوذ نداشتند ولی در آتش سوزی شدید میزان نفوذ نهایی کم تر از فصول دیگر بود به طوریکه از 946/ 3 به 447/ 2 سانتی متر بر دقیقه کاهش یافت.