سلامت معنوی در سالمندان ایرانی: یک پژوهش کیفی

مقدمه: امروزه بیشترین افزایش جمعیت در گروه سنی سالمندان و در کشورهای رو به توسعه از قبیل ایران می‌باشد، هرچند پژوهش‌هایی درباره سلامت سالمندان صورت گرفته است، اما کم‌تر بعد معنوی سلامت سالمندان ایران مورد پژوهش قرار گرفته است. از این ‌رو پژوهش حاضر با هدف کاوش معنا و مفهوم سلامت معنوی در سالمندان ایرانی صورت پذیرفته است.روش: پژوهش حاضر، پژوهشی کیفی از نوع پژوهش پدیده‌شناسی هرمنوتیک بر اساس روش ون مانن می‌باشد. بر اساس روش نمونه‌گیری هدفمند 16 سالمند از پارک‌ها، محل کار و فرهنگسرای سالمندان انتخاب و مورد مصاحبه‌های عمیق باز پاسخ قرار گرفتند. با اجازه از سالمندان مصاحبه‌ها ضبط و پس از دست‌نویس‌کردن و به ‌دست‌آوردن درک جامعی از آن‌ها، بر اساس فعالیت‌های پژوهشی ون مانن تجزیه و تحلیل گردیدند. در این پژوهش صحت یافته‌های کیفی بر اساس ملاک‌های اعتبار، تاییدپذیری، قابلیت اعتماد و قابلیت انتقال مورد بررسی قرار گرفت.یافته‌ها: مضامین نعمت الهی، امیدواری و آرامش در تبیین مفهوم سلامت معنوی سالمندان به دست آمد. مضمون نعمت الهی شامل سلامت معنوی به عنوان نعمت، تقدیر الهی و مسوولیت‌پذیری بود. مضمون امیدواری دربرگیرنده احساس وجود، غلبه بر ناامیدی‌ها و زیبابینی بود. مضمون آرامش دربرگیرنده آرامش به عنوان باور و اعتقاد درونی و نماد بیرونی آن بیان شد.بحث و نتیجه‌گیری: سلامت معنوی در سالمندان از ابعاد مهم سلامتی سالمندان است. سلامت معنوی سالمندان ایرانی در ارتباط نزدیکی با اعتقادات و باورهای مذهبی آنان است که به زندگی جهت و معنا می‌بخشد. این امر بایستی در برنامه‌های مرتبط با سلامت سالمندان مورد توجه ویژه قرار گیرد.