تحلیلی بر بطن‌ها و لب‌های مغزی از دیدگاه طب سنتی

مغز در طب سنتی به دماغ معروف و عملکردهای متعددی دارد. در طب سنتی افعال دماغی محصول عملکرد بطون مغز هستند. روح حیوانی در بطون دماغی تبدیل به روح نفسانی می‌گردد و روح نفسانی منشا حس، حرکت، تفکر، توهم و حافظه است. در طب سنتی، بطن‌های طرفی، معادل بطون مقدم، بطن سوم، معادل بطن اوسط و بطن چهارم، معادل بطن موخر می‌باشد. دماغ به دو جزء مقدم و موخر تقسیم که جزء مقدم شامل بطون مقدم، حاوی (بطن‌های طرفی و لب‌های پنج‌گانه فرونتال، پاریتال، اکسیپیتال، تمپورال و اینسولا) بطن اوسط، حاوی (بطن سوم و سیستم لیمبیک، تالاموس، هیپوتالاموس و پونز) و جزء موخر از بطن موخر دماغ که منطبق با مخچه می‌باشد، تشکیل یافته است. با توجه به افعال بسیار مهم بطون دماغی در طب سنتی، به نظر می‌رسد تجاویف این بطون، صرفاً مد نظر نبوده، بلکه بافت مغزی پیرامونی این بطون نیز نقش اساسی در عملکرد آن داشته باشند. سایر اجزای دماغی به عنوان مسالک ورودی و خروجی بطون دماغی بوده، به گونه‌ای که وجود هر اختلال یا سده‌ای در بطن، مجاری یا جوهر دماغ می‌تواند منجر به بروز بیماری‌هایی همچون سردرد، صرع، سکته و... گردد.