آبله‌کوبی در ایران: سابقه، روش‌ها، مخالفت‌ها

بیماری آبله از جمله بیماری‌های شایع در میان اطفال و عامل مهمی در مرگ و میر آنان طی دو سده گذشته در ایران بوده است. این مقاله به تاریخی از فرایند آبله کوبی در ایران سده سیزدهم هجری قمری می‌پردازد و پس از ارایه‌ی گزارشی تاریخی از شیوع این بیماری و نیز رواج آبله‌کوبی در ایران، شیوه‌های آبله‌کوبی رایج را بر می‌شمارد. توضیح داده می‌شود که آبله‌کوبی حتی در طریقه‌ی جدید نیز گاه به صور مختلف انجام می‌گرفت و تنها از یک شیوه‌ی خاص استفاده نمی‌گشت. در نهایت نشان داده می‌شود که در ایران دست کم طی دو سده پیش از اولین آبله‌کوبی‌ها، احتمالاً مایه‌کوبی آن سان که تعدادی از مورخین تاریخ پزشکی بدان اشاره کرده‌اند، جز تنها در مواردی محدود و در پاره‌ای ایلات و قبایل وجود نداشته است. در پاسخ به این مساله است که به پاره‌ای مخالفت‌ها با آبله‌کوبی اشاره شده و در این باب شواهد و مستندات تاریخی ارایه می شود.