بررسی وضعیت بهداشت و سلامت کارگران مهاجر ایرانی در جنوب قفقاز

زمینه و هدف: مهاجرت نیروی کار ایرانی به جنوب قفقاز طی سال‌های پایانی قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم میلادی روند رو به رشدی به خود گرفته بود، به نحوی که هر ساله چند صد هزار نفر برای جستجوی کار به این مناطق می‌رفتند. عده زیادی از این مهاجران در باکو، گنجه، تفلیس، ایروان و باطوم در کارخانه‌ها، معادن، صنایع نفت، اسکله‌ها و زمین‌های کشاورزی به خدمت گرفته می‌شدند و برخی هم به دست‌فروشی، بنایی و... اشتغال و در محل کار یا حاشیه شهرها سکونت داشتند، لذا بهداشت و سلامت نقش مهمی در زیست این کارگران داشت.روش: مقاله پیش رو با رویکرد «تاریخ از پایین» و با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای و آرشیوی درصدد پاسخ به این پرسش است که کارگران مهاجر ایرانی به لحاظ وضعیت بهداشتی در چه شرایطی زندگی می‌کردند و این وضعیت چه تاثیری در سلامت جسمانی آنان داشت؟ملاحظات اخلاقی: در این پژوهش صداقت و امانتداری در استفاده از منابع تاریخی رعایت شده است.یافته‌ها: نوع زیست اجتماعی کارگران ایرانی در قفقاز باعث شده بود تا بیشترین آسیب‌های جسمانی و حتی مرگ و میر به نسبت کارگران ملیت‌های دیگر متوجه ایرانیان باشد، به گونه‌ای که برخی جان خود را از دست می‌دادند و عده‌ای هم دچار بیماری‌هایی همچون وبا، طاعون، مالاریا، مشکلات تنفسی و یا معلولیت جسمانی می‌شدند.نتیجه‌گیری: کارگران مهاجر ایرانی در قفقاز به علت فقدان سرمایه مادی و ابزار تولید و دانش و مهارت، سخت‌ترین کارها را انجام می‌دادند و در کلبه‌ها و آلونک‌ها یا محل کار سکونت داشتند. این مکان‌ها به لحاظ سلامت و بهداشت پُرخطر و نامناسب بود و باعث می‌شد تا بیشترین آسیب‌های جسمانی و حتی مرگ متوجه آنان باشد.

a scrutiny of the hygiene and health condition of iranian emigrantworkers in south caucasus: causes and consequences(19th century and early 20th century)

background and aim: the migration of iranian labor to the south caucasus experienced a growing trendduring the last years of the 19th century and the beginning of the 20th century, with hundreds of thousandsof iranians travelling to these areas every year in search of work. many of these immigrants wereemployed in factories, mines, oil industries, wharves and agricultural lands in baku, ganja, tbilisi, erevanand batum. some were engaged in peddling, construction, etc. and lived in the workplace or on theoutskirts of cities. the aspects of health and safety in these two locations significantly influenced the livesof these workers.methods: this article employs an approach of history from below and relies on library and archivalsources to investigate the conditions in which the iranian immigrant workers lived in terms of their healthstatus and the effects it had on their physical health.ethical considerations: in this research, honesty and trustworthiness have been observed in the use ofhistorical sources.results: the social life experienced by iranian workers in the caucasus was accompanied by a high rateof physical injuries and even deaths compared with workers of other nationalities. consequently, some ofthem lost their lives and some suffered from diseases such as cholera, plague, malaria, shortness of breath,or physical disabilities.conclusion: iranian emigrant workers in the caucasus undertook the most difficult jobs due to lack ofmaterial capital, production tools, knowledge and skills as well as living in huts and sheds or workplaces.these two places were dangerous and inappropriate in terms of health and hygiene, leading to a highincidence of physical injuries and even fatalities among iranian workers.