وضعیت بهداشت و سلامت در عصر صفوی از دید سفرنامه‌های خارجی

زمینه و هدف: سفرنامه‌های خارجی حاوی اطلاعات مهمی در خصوص تاریخ ایران از عصر صفوی به بعد می‌باشد. تبیین رویکرد و دیدگاه این سفرنامه‌ها در خصوص موضوعات اجتماعی و بهداشتی چندان مورد توجه قرار نگرفته است. هدف مقاله حاضر بررسی وضعیت بهداشت و سلامت در عصر صفوی از دید سفرنامه‌های خارجی است.روش: مقاله حاضر توصیفی تحلیلی بوده و از روش کتابخانه‌ای استفاده‌شده است.ملاحظات اخلاقی: در این مقاله، اصالت متن، صداقت و امانتداری رعایت شده است.یافته‌ها: از دید سفرمانه‌های خارجی، در دوره صفوی، بهداشت عمومی و سلامت شهروندان در وضعیت مناسب و مطلوبی قرار نداشته است. از منظر سلامت، طاعون، وبا، تب و ﺳﻴﻔﻠﻴﺲ از مهم‌ترین امراض مردم در این دوره بود. راه درمان منطقی و علمی نیز در مواجه با این بیماری‌ها وجود نداشت. درمان و علوم طبابت و موارد مرتبط با آن در دوره صفوی، ترقی خاصی نداشت. بهداشت عمومی نیز در سطح پایینی قرار داشت و درمانگاه‌ها و امکانات و وسایل مرتبط با آن چندان مورد توجه دولت نبوده است. شهرها و محلات از نظر بهداشتی در سطح پایینی قرار داشتند و زباله‌ها موجود در آن‌ها سبب عفونت هوا و بیماری می‌شد.نتیجه‌گیری: وجود امراض متعدد و عدم مقابله با آن‌ها به این دلیل بود که علوم تجربی از این بخت و اقبال بی‌بهره بوده و به جایگاهی والا دست نیافتند و بهداشت عمومی نیز در سایه کوتاهی دولت وضعیت مناسبی نداشت.