بررسی انتقادی از سفرنامه‌نویسان دوره صفویه در زمینه بهداشت و سلامت

زمینه و هدف: حضور غربیان با اهداف متفاوت در دوران صفویه نسبت به دیگر سلسله‌ها پررنگ‌تر بوده است. در این دوران برخی از سفرنامه‌نویسان با اهداف گوناگون اقدام به نگارش سفرنامه‌هایی کردند که در بیشتر پژوهش‌های مرتبط با صفویه مورد استفاده تاریخ‌پژوهان قرار گرفته است. یکی از موضوع‌هایی که سفرنامه‌نویسان به آن پرداخته‌اند، موضوع بهداشت و سلامت است. در این پژوهش قصد بر این است دیدگاه‌های این افراد مورد واکاوی قرار گیرد تا مشخص گردد، چقدر این کتاب‌ها، منبع موثقی برای پژوهش در زمینه بهداشت و سلامت دوران صفویه می‌باشد؟روش: این پژوهش یک مطالعه تحلیلی انتقادی است که با بهره‌جستن از منابع مکتوب دوران صفویه و منابع خارجی (سفرنامه‌های اروپاییان) به بررسی دیدگاه‌های سفرنامه‌نویسان در مورد بهداشت و سلامت پرداخته می‌شود.ملاحظات اخلاقی: در پژوهش حاضر جنبه‌های اخلاقی مطالعه کتابخانه‌ای شامل اصالت متون، صداقت و امانتداری رعایت شده است.یافته‌ها: در این پژوهش مشخص گردید که سفرنامه‌نویسان درباره بهداشت و سلامت، دارای دیدگاه‌های متفاوتی می‌باشند و در برخی موارد، گفته‌های آنان هرچند به طور همزمان در ایران بوده‌اند، تفاوت‌های زیادی داشته‌اند.نتیجه‌گیری: مطالعه و بررسی سفرنامه‌های دوران صفویه در زمینه بهداشت و سلامت، این نتیجه را دربر داشت که برخی سفرنامه‌نویسان با اهداف و اغراض سیاسی و شخصی خویش، اطلاعات صحیحی را در آثار خود ثبت نکرده‌اند. از این رو در استناد به این منابع، می‌بایست با تامل و دقت بیشتری از آن‌ها بهره گرفت.