بررسی جایگاه روش‌ها و باورهای خرافی در پزشکی دوره صفویه

زمینه و هدف: خرافات به عنوان یک آسبب فرهنگی در همه ابعاد جامعه ایران عصر صفوی نفوذ کرده بود. حوزه سلامت و پزشکی نیز با خرافات به طور جدی درگیر بوده و تقریباً در بخش‌های مختلف پزشکی نفوذ کرده بود. پژوهش حاضر با هدف بررسی و تبیین نقش خرافات در پزشکی دوره صفویه و با تکیه بر منابع آن دوره به انجام رسیده است. در این پژوهش سعی شده به یک آسیب فرهنگی جامعه در حوزه پزشکی و در بستری تاریخی پرداخته شود.مواد و روش‌ها: ابزار اصلی این پژوهش داده‌های منابع تاریخی عصر صفوی که شامل: سفرنامه‌های فرنگیان، آثار مورخان دوره صفوی، متون پزشکی و متون مذهبی آن دوره، می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش، تاریخی تحلیلی و جمع‌آوری اطلاعات به روش کتابخانه‌ای انجام شده است.یافته‌ها: به نظر می‌رسد که همه طبقات و گروه‌های اجتماعی در دوره صفویه با مساله خرافات و باورهای خرافی در حوزه پزشکی، درگیر بوده‌اند. طبقات بالا (به خصوص پزشکان و دربار) به دلیل تاثیرگذاری آن‌ها نقش بیشتری در ترویج این باورها داشته‌اند.ملاحظات اخلاقی: صداقت و امانتداری در ارائه گزارش و انتشار مطالب رعایت گردیده است.نتیجه‌گیری: هر اندازه منشا و راه‌های درمان یک بیماری (به عنوان مثال ناباروری) ناشناخته بود، به همان نسبت باورهای خرافی در آن حوزه نفوذ می‌کرد. ناآگاهی و پایین بودن سطح سواد در همه ابعاد جامعه ایران عصر صفوی در دامن‌زدن به باورهای خرافی به شدت موثر بوده است.