واکاوی تاریخی رابطه تجاری مسلمانان با غیرمسلمانان؛ معیارها و اهداف

زمینه و هدف: بررسی روابط تجاری از منظر آموزه‌های دینی یکی از معیارهای اساسی در بررسی نگرش دین اسلام نسبت به تعامل و برقراری روابط با سایر ملت‌ها از جمله غیرمسلمانان است. هدفی که پژوهش حاضر دنبال می‌کند، بررسی تاریخی روابط تجاری مسلمانان از منظر آیات و روایات و همچنین سیره رسول گرامی اسلام (ص) و معصومین (ع) است.مواد و روش‌ها: این پژوهش با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از رویکرد تاریخی و تحلیل اسناد و استفاده از منابع کتابخانه‌ای نوشته شده و ضمن بهره‌گیری از آیات و روایات و آراء و نظرات فقهی مشهور به واکاوی تاریخی روابط تجاری مسلمانان با غیرمسلمانان پرداخته است.یافته‌ها: روابط تجاری مسلمانان با غیرمسلمانان ارتباط وثیقی با حقوق شهروندی در اسلام دارد. بدین‌معنا که بر مبنای احکام اسلامی، روابط تجاری مسلمانان با غیرمسلمانان می‌بایست بر مبنای عزت و کرامت ذاتی انسان‌ها، عزتمندی جامعه اسلامی، نفی عسر و حرج و همچنین مصلحت جامعه اسلامی صورت گیرد.نتیجه‌گیری: تا زمانی که غیرمسلمانان اقدامی خلاف امنیت عمومی و کیان جامعه اسلامی ننمایند همانند سایر شهروندان می‌توانند فعالیت اقتصادی و تجاری داشته باشند و مسلمانان نیز می‌توانند با آنان رابطه تجاری برقرار نمایند. نگرش اسلام به تعامل با غیرمسلمانان با در نظر گرفتن امتیازات عام و خاص برای غیرمسلمانان دنبال می‌شود که البته نباید سود و منافع اقتصادی به دستاویزی برای رواج شیوه‌های نامعمول و حرام اقتصادی در زمینه کسب و کار و تولید ثروت باشد.