روش‌شناسی معالجه بیماری سرطان در متون پزشکی ایرانی اسلامی (قرن 3 تا 6 قمری)

زمینه و هدف: پزشکان مسلمان در باب شناخت بیماری‌های مختلف و راه‌های درمان آن‌ها بررسی‌های بسیاری نموده و شیوه‌های جدید و نوینی را به تمدن اسلامی ارائه نمودند. سرطان از مهم‌ترین بیماری‌هایی است که پزشکان مسلمان به صورت تخصصی به بررسی آن پرداخته و راه‌های مختلفی را در باب مداوا و تبیین انواع آن مطرح کرده‌اند.مواد و روش‌ها: با استفاده از روش مروری، کتابخانه‌ای و رجوع به منابع دسته اول در زمینه پزشکی اسلام روش‌های مداوای سرطان استخراج و مورد بررسی قرار گرفت.یافته‌ها: مهم‌ترین راه‌های درمان این بیماری که توسط پزشکان مسلمان عرضه شده عبارت است از: 1 احتقان (شیاف دارو)؛ 2 استفراغ‌دادن (خالی‌کردن بدن از سموم)؛ 3 جلوگیری از گسترش و نگه‌داشتن بیماری در همان اندازه؛ 4 انواع جراحی شامل: فصدکردن (شکافتن کامل عروق اصلی برای خارج‌کردن مقدار معینی از خون غلیظ از اعماق بدن جهت تخلیه سموم)؛ 5 بریدن و کی (داغ‌کردن). در این مقاله به بررسی روش‌های مختلف در درمان بیماری سرطان با تحقیق و بررسی در آثار پزشکی اسلامی پرداخته شده است.نتیجه‌گیری: پزشکان مسلمان در شناخت و مداوای بیماری سرطان به پیشرفت‌های خاصی دست یافته بودند. شیوه‌های درمانی متناسب با شرایط بیمار توسط پزشکان مسلمان اعمال می‌شد.