کارکردهای بهداشتی انجمن بلدیه گیلان در عصر مشروطه (با تکیه بر انجمن بلدیه رشت)

زمینه و هدف: در عصر قاجار، در گیلان انجمن‌های فراوانی تشکیل شد. هر کدام از این انجمن‌ها، کارکردهای مختلفی داشتند. انجمن بلدیه یکی از این انجمن‌هاست. نبود مراکز بهداشتی، عدم آموزش اصول بهداشتی و همچنین آب و هوای رطوبتی گیلان، سالانه باعث مرگ و میر افراد زیادی در این منطقه می‌شد. هدف پژوهش حاضر بررسی کارکردهای بهداشتی انجمن بلدیه (با تکیه برانجمن بلدیه رشت) در عصر مشروطه می‌باشد.مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای و روزنامه‌های عصر مشروطه به روش توصیفی و تحلیلی داده‌ها انجام شده است. این مطالعه مقطعی شامل دوره مشروطه، از 1906میلادی نخستین سال مشروطه تا 1911 میلادی (بسته‌شدن مجلس دوم) می‌باشد.یافته‌ها: انجمن بلدیه گیلان در عصر مشروطه برای نخستین‌بار با برگزاری انتخابات بلدیه (شهرداری) و تاسیس بلدیه و تشکیل انجمن حفظ‌الصحه در بسیاری از شهرهای گیلان موفق به انجام اقدامات بهداشتی عمومی فراوانی شد. یافته‌های تحقیق نشان داد که با نظارت و همکاری انجمن بلدیه با بلدیه گیلان، اقداماتی چون سنگفرش‌نمودن خیابان‌های پر از گل و لای، تمیز نمودن حمام‌های عمومی و اجرای بهداشت عمومی در مراکز تهیه و نگهداری مواد غذایی چون؛ گوشت، یخ و...، همچنین نظارت بر داروخانه‌ها و کار پزشکان در عصر مشروطه را به انجام رسانیده است. تاسیس و ایجاد انجمن حفظ‌الصحه که با همکاری انجمن ولایتی و بلدیه صورت گرفت، نقش زیادی در انجام امور بهداشتی چون واکسیناسیون حتی در روستاهای دور افتاده گیلان داشت. دعوت از مردم به استقبال از پزشکی نوین از طریق ارسال ماموران حافظ الصحه به مناطق مختلف، تاسیس ایستگاه قرنطینه و همچنین درج اعلانات پزشکی در خصوص معرفی پزشکان، از دیگر کارکردهای با اهمیت بهداشتی انجمن بلدیه گیلان در عصر مشروطه می‌باشد.نتیجه‌گیری: برگزاری انتخابات انجمن بلدیه رشت با شرکت مردم محلات مختلف رشت و انتخاب‌شدن نمایندگان مردم محلات مختلف رشت، باعث شد که انجمن بلدیه گیلان با تکیه بر پایگاه مردمی‌اش و به عنوان اولین مجری و ناظر امور بهداشتی منطقه، خدمات بهداشتی ارزشمندی را در عصر مشروطه درگیلان به انجام رساند.