بیماری‌شناسی در اندیشه ابومنصور هروی (متکی بر کتاب الابنیه عن حقایق الادویه)

زمینه و هدف: کتاب «الابنیه عن حقایق الادویه» اثر ابومنصور هروی برگیرنده کلمات تخصصی در شاخه داروشناسی است، گرچه این اثر یک فرهنگ دارویی می‌باشد، ولی از آن می‌توان بیماری‌ها و ساختار دانش پزشکی در قرون چهار و پنجم قمری را استخراج نمود. مساله اصلی این پژوهش متکی بر این موضوع و نیز چگونگی توجه هروی به بیماری‌ها سامان یافته است. این پژوهش با هدف شناخت جایگاه این اثر در حوزه بیماری‌شناسی در تاریخ پزشکی انجام شده است.مواد و روش‌ها: این پژوهش یک بررسی کتابخانه‌ای در حوزه مطالعات تاریخ پزشکی متکی بر کتاب «الابنیه‌ عن حقایق‌الادویه» و با روش تحلیل محتوای کیفی و کمی انجام شده است.ملاحظات اخلاقی: در مراجعه به متون، صداقت و امانت‌داری، استناد به متون مورد استفاده، پرهیز از جانبداری در استنباط از متون یا تحلیل‌ها رعایت شده است.یافته‌ها: در این بررسی، اهمیت کتاب داروشناسی «الابنیه» نشان داده شده است. همچنین اطلاعات اولیه به منظور تدوین جدول شاخه‌های بیماری‌ها و نیز تدوین مجموعه اصطلاح‌شناسی (terminology) بیماری‌ها در اندیشه هروی فراهم آمد.نتیجه‌گیری: با توجه به اصطلاحات تخصصی شناسایی‌شده در مورد بیماری‌ها در این کتاب، بیشترین حجم اصطلاحات به ترتیب مربوط به بیماری‌های پوست و مو، ناراحتی‌های روده، بیماری‌های اعصاب حسی و حرکتی، عوارض کبدی، مشکلات تنفسی و بیماری‌های زنان و کم‌ترین حجم مربوط به بیماری‌های مشترک انسان و حیوان است.