سکته مغزی از نگاه طب ایرانی

زمینه و هدف: سکته مغزی پس از انفارکتوس میوکارد و سرطان از اصلی‌ترین علت مرگ و میر در سراسر جهان محسوب می‌شود. هدف مطالعه پیش رو توصیف و تبیین بیماری به نام سکته در طب سنتی ایرانی می‌باشد.مواد و روش‌ها: در این مطالعه کیفی که شامل دو بخش تئوریک و میدانی می‌باشد، منابع معتبر طب سنتی مانند کتاب الماء تالیف عبدالله بن محمد الازدی، بحرالجواهر تالیف محمد بن یوسف الهروی، القانون فی الطب تالیف ابن سینا، ذخیره خوارزمشاهی تالیف سیداسماعیل جرجانی، طب اکبری تالیف علی‌اکبر ارزانی، معالجات عقیلی و خلاصه‌الحکمه تالیف عقیلی خراسانی و اکسیر اعظم تالیف محمد اعظم خان چشتی به همراه برخی از منابع طب نوین شامل هاریسون، گایتون، آمینوف و مقالات معتبر علمی مندرج در ذیل عناوین سکته، خدر، فالج، لقوه و صرع مورد بررسی قرار گرفتند. به علاوه، در مقالات از واژگان کلیدی سکته مغزی، طب ایرانی، traditional medicine، thrombosis herbal medicine و stroke در بازه زمانی1900 تا 2018 در پایگاه‌های اطلاعاتی sid، google scholar، pubmed و scopus استفاده شد. تجزیه‌ و تحلیل داده‌ها به شکل آنالیز محتوا از نوع استقرایی انجام شد.یافته‌ها: از دیدگاه طب ایرانی، سکته به دنبال انسداد مسیر حس و حرکت و مجاری مغز ایجاد می‌شود. دو عامل امتلایی و انقباضی می‌توانند منجر به بروز سکته گردند.نتیجه‌گیری: علت سکته مغزی در طب سنتی ایرانی، انسداد تام و کامل در جریان روح نفسانی است و در طب رایج علت را به کاهش خون‌رسانی نسبت می‌دهند. در طب سنتی ایرانی، علت سکته یک انسداد است و این انسداد در منابع طب ایرانی حتماً معادل سدشدن کامل فیزیکی نیست، بلکه می‌تواند معادل کندی و یا ایستایی حرکت باشد.