مروری گذرا بر دیدگاه ابن سینا در شناخت و درمان رجا (حاملگی کاذب)

زمینه و هدف: حاملگی کاذب با اصطلاح امید بیهوده، بارداری دروغین و یا رجا در طب ایرانی، بیماری نادری است که فرد توهم بارداری دارد، در حالی‌ که عملاً چنین نیست. هدف تحقیق حاضر، سیری تحلیلی بر دیدگاه حکیم ابوعلی سینا در شناخت و درمان رجا است.مواد و روش‌ها: در این مطالعه مروری و کتابخانه‌ای، آرا و نظرات ایشان با استفاده از کتاب «القانون فی الطب» در باب این بیماری، از زوایایی تشخیصی و درمانی، مورد بررسی قرار گرفت. جهت تجزیه‌ و تحلیل و نیز مقایسه اطلاعات موجود با سایر محققین، واژه‌های حاملگی دروغین، حاملگی کاذب، شبه‌حاملگی، ابن سینا، طب ایرانی، عصر باستان، در پایگاه‌ها و بانک‌های اطلاعاتی sid، pubmed، scopus، science direct، magiran، irandoc، iranmedex، uptodate، google scholar جستجو و مستندات علمی جمع‌بندی شد.یافته‌ها: تعریف روشن از حاملگی کاذب و ارائه روش‌های تشخیص افتراقی و تبیین دلایل ایجاد آن از ویژگی‌های خاص این نوشتار است. ارائه تجویزهای درمانی شامل داروهای محلل و ملین به صورت ضماد، نطولات، کمادات، نشاندن در آبزن و داروهای سقط‌آور از جمله آن‌ها است. اکثر داروهای تجویزی، دارای طبیعت گرم و خشک هستند که برای تعدیل مزاج و رفع سوء مزاج ایجادشده در رحم مفید می‌باشند.نتیجه‌گیری: ابن سینا در مقایسه با حکمای قبل از خود تشخیص افتراقی حاملگی مولار از حاملگی کاذب علل و درمان آن را به وضوح بیان کرده است. نوآوری و خلاقیت در معاینه، تشخیص و بهره‌مندی از درمان‌های هدفمند از ویژگی‌های منحصر به ‌فرد ایشان در درمان این بیماری است که تحقیقات عمیق‌تر در این راستا را طلب می‌کند.