طاعون در طب سنتی ایران و طب نوین

زمینه و هدف: طاعون یکی از قدیمی‌ترین بیماری‌های عفونی با مرگ و میر بالا است که از طریق باکتری یرسینیا پستیس (yersinia pestis) ایجاد می‌شود و با شروع ناگهانی تب، درد و تورم غدد لنفاوی بروز پیدا می‌کند. هدف از این مطالعه، بررسی بیماری طاعون از منظر طب سنتی ایران و مقایسه یافته‌های حاصل با رویکرد طب رایج به طاعون است.مواد و روش‌ها: در این مطالعه، ما منابع معتبر طب سنتی ایران در قرون مختلف شامل کتاب «قانون در طب»، «ذخیره خوارزمشاهی»، «اکسیر اعظم» را مطالعه و مطالب آن‌ها را با یافته‌های اخیر در خصوص طاعون مورد مقایسه قرار دادیم.یافته‌ها: طاعون در طب سنتی ایران تعریفی مشابه طب رایج دارد و یک بیماری واگیردار همراه با تب و تورم گوشت‌های سست یا غدد لنفاوی بدن توصیف شده است. تعفن هوا و استعداد بدنی افراد از عوامل مستعدساز ابتلای به این بیماری شمرده شده است و جا به جایی از هوای عفونی گرم به هوای لطیفِ معتدل، مصرف داروهای گیاهی مانند انار، آلوبخارا، سرکه و استعمال عطریات و بخورات مانند عود، صندل و گلاب از مهم‌ترین توصیه‌های اطبای ایرانی در پیشگیری از این بیماری می‌باشند و مصرف گل ارمنی و جَدوار در درمان آن مفید بیان شده است.نتیجه‌گیری: شواهد اخیر نشان می‌دهند که توصیه‌های بهداشتی درمانی طب سنتی ایران در خصوص طاعون با موازین علمی روز منطبق است و بررسی بیشتر منابع طب ایرانی می‌تواند منجر به بازشدن دریچه‌های تحقیقاتی جدید در مقابله با اپیدمی‌های عفونی از جمله طاعون شود.