از ایده علم مطلق تا نقش دانشگاه در پیوند فلسفه و پزشکی در اندیشه کانت

«طبیعت» در واپسین آثار کانت، یکی از مفاهیمی است که در مباحث مربوط به سیاست و حقوق و تعلیم و تربیت بسیار مورد استفاده قرار گرفته است. کانت این مفهوم را محور تحولات دانش‌های حوزه عقل عملی و نظام دانش قرار داده است. به‌عقیده وی، نظام دانشِ موجود در دانشگاه‌ها، به‌دلیل دوری از این مفهوم کلیدی نه تنها تا کنون ایده نظام کلی دانش را- که بنیاد فلسفی تمامی علوم است- مورد توجه قرار نداده بلکه همچون مانعی در راه تحقق آن عمل کرده است. لذا برای نیل به چنان مطلوبی، دانشگاه باید از اساس دگرگون شود و شکل و محتوای آن تغییر کند. در این طرح دیگرگون، دانشکدة فلسفه باید عملکرد دانشکده‌های الهیات و حقوق و پزشکی را با خواست و طرح طبیعت که همانا تحقق نظام جمهوری در عرصه عینی و تحقق خیر اعلا و ملکوت غایات در عرصه ذهنی است، همراه سازد. برای تحقق این دو مطلوب، دانشگاه باید ایدة علم مطلق را تبیین و رهبری کند. به‌عقیده کانت، از میان دانشکده‌های برتر، دانشکده پزشکی نزدیکی بیشتری با دانشکده مادون فلسفه دارد و به‌دلیل همین نزدیکی بیش از دیگر دانشکده‌ها می‌تواند دانشکده فلسفه را در تنظیم حرکت دانشگاه بر مدار طبیعت یاری کند. این نوشتار درصدد است علاوه‌بر تبیین فلسفی ایدة علم مطلق به‌مثابه بنیاد تمامی علوم و یافته‌های پژوهشی در اندیشه کانت، نشان دهد در رساله نزاع دانشکده‌ها به چه معنا دانش پزشکی نزدیکترین دانش موجود به فلسفه انتقادی است و چگونه این نزدیکی می‌تواند در خدمت ایدة علم مطلق و خواست طبیعت قرار گیرد.

from the idea of absolute science to the role of the university in the connection between philosophyand medicine in kant's thought

nature is one of the most widely used concepts in kant's recent works. kant has made this concept the center of knowledge in the field of practical reason and the whole knowledge system. according to him, the current universities, because of the distance from this key concept, not only did not understand and pay attention to the idea of the universal system of knowledge - which is the philosophical foundation ofall sciences - but also acted as an obstacle to its realization. according to kant, in order to achieve such a demanded, the university must be fundamentally transforme in its form and content. in this different plan, the faculty of philosophy must combine the performance of the superior faculties of theology, law, and medicine with the will and plan of nature. to achieve these two goals, the university, led bythe faculty of philosophy, must explain and lead the idea of absolute knowledge. according to kant, among the superior faculties, the medical faculty is the closest to the faculty of philosophy, and because of this closeness, it can help this faculty to regulate the movement of the university on the nature plan. in addition to a philosophical explanation of the idea of absolute science as the foundation of allscience in kant's thought, this paper shows how medical science, as the closest science to critical philosophy, can serve the idea of absolute knoeledge and the will of nature.