تجزیه ژنتیکی-مولکولی ابعاد دانه برنج در جمعیت لاین های نوترکیب تلاقی عنبربو × سپیدرود با استفاده از نشانگرهای ssr و aflp

در ایران کیفیت برنج عموماً اهمیت بیشتری نسبت به عملکرد دارد، بنابراین اصلاح ارقام برنج از لحاظ کیفیت جایگاه مهمی را دارا می باشد. در پژوهش حاضر به منظور بررسی ساختار ژنتیکی و مکان-یابی ژن های کنترل کننده خصوصیات ظاهری دانه برنج، از 96 لاین اینبرد نوترکیب (نسل هشتم) حاصل از تلاقی ارقام عنبربو × سپیدرود استفاده شد. برای تشکیل نقشه پیوستگی ابتدا تعداد 365 نشانگر ریزماهواره و 35 ترکیب آغازگری aflp در والدین مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس از 124 نشانگر ریزماهواره و 21 ترکیب آغازگری aflp که 263 نوار چندشکل و واضح تولید کرده بودند برای تعیین ژنوتیپ کل افراد جمعیت استفاده شد. نقشه ژنتیکی حاصل با تعداد کل 387 نشانگر، 4/1950 سانتی-مورگان از ژنوم برنج را پوشش دادند. مکان یابی فاصله ای مرکب بر روی صفات کیفی ظاهری برنج، تعداد 13 qtl برای هشت صفت شناسایی نمود. از این تعداد هشت qtl، بیش از 15 درصد از تغییرات صفات موردنظر را توجیه نمودند. برای وزن تک دانه پخته شده، دو qtl، طول و عرض برنج سفید، بترتیب سه و یک qtl، شکل دانه خام و پخته شده به ترتیب دو و سه qtl و برای طول و عرض برنج پخته شده بترتیب سه و یک qtl شناسایی شد. با توجه به پایدار بودن جمعیت مکان یابی مورد استفاده، انتظار می رود بتوان با اطمینان بیشتری از qtlهای شناسایی شده در برنامه های انتخاب به کمک نشانگر و مکان یابی دقیق استفاده نمود.