بررسی تنوع آللی و کیفیت پروتیین های ذخیره ای بذر در گندم های دوروم

وجود تنوع ژنتیکی بین ژنوتیپ ها یک عامل خوب در جهت کاهش آسیب پذیری ژنتیکی و تولید پایدار است. پروتیین های آندوسپرم دانه در گندم شامل گلوتامین و پرولین هستند که در مجموع پرولین نامیده می-شوند. زیرواحدهای سنگین گلوتنین عامل عمده کشش پذیری گلوتنین هستند. نحوه توارث زیرواحدهای گلوتنین از قانون توارث مندلی با آلل های چندگانه در هر مکان ژنی پیروی می کند. شناسایی زیرواحدهای گلوتنین برای غربال ژرم پلاسم گندم با کیفیت بالا مفید است. به منظور بررسی تنوع آللی زیرواحد های گلوتنین، 116 لاین گندم دوروم متعلق به ایران و شش کشور ایتالیا، یوگسلاوی، پرتغال، افغانستان، بلغارستان و عراق مورد مطالعه قرار گرفتند. گلوتنین های استخراج شده از بذر با روش sds-page الکتروفورز شدند و باندها امتیازدهی و شناسایی شدند. 16 ترکیب آللی شناسایی شد. در مکان ژنی glua1 %8/68 لاین ها فاقد آلل (نول) بودند. در %6/21 لاین ها آلل 1 و در %5/12 لاین ها آلل*2 مشاهده شد. در مکان ژنی glub1، هشت نوع آلل شناسایی شد. بیشترین فراوانی شامل آلل 20 بود که 42 تا از ژنوتیپ ها دارای این آلل بودند. 20 تا از لاین ها دارای آلل 18+17 بودند. آل های 8+7، 8+6 و 7 به ترتیب در 21 ، 12 و 7 ژنوتیپ مشاهده شدند. هم چنین آلل 22 و 9+7 هر کدام یک بار در لاین ها مشاهده شدند. در یکی از لاین های بومی کشور پرتغال در مکان ژنی glub1 یک آلل منحصر به فرد مشاهده شد که با مدل امتیازدهی مرسوم مطابقت نداشت. تجزیه کلاستر لاین ها را به 9 گروه تقسیم کرد. تنوع ژنتیکی مکان ژنیglua1 برابر 42/0 و در مکان ژنی glu-b1 برابر با 81/0 شد. هم چنین تنوع ژنتیکی متوسط مکان های ژنی 05/0 برآورد شد. میانگین امتیاز ژنومی hmw-gs بین 6-2 بود.