بررسی روابط ژنتیکی بین ارقام ناشناخته و تجاری مرکبات با استفاده از نشانگر ملکولی ISSR

اطلاع از روابط فیلوژنتیک و تنوع ژنتیکی در مرکبات جهت تشخیص روابط ژنتیکی، شناسایی ژرم‌پلاسم و ثبت ارقام جدید، امری مهم و ضروری می‌باشد. در کلکسیون‌های مرکبات کشور، تعدادی بیوتیپ‌ وجود دارد که شناسایی آنها عمدتاً بر اساس صفات مرفولوژی بوده و تحقیقات ژنتیکی چندانی بر روی آنها انجام نشده است. با توجه به اینکه نشانگرهای ملکولی می‌توانند در تعیین روابط ژنتیکی مفید باشند، در این پژوهش جهت بررسی میزان تنوع و قرابت ژنتیکی 55 ژنوتیپ مرکبات شامل 43 ژنوتیپ ناشناخته بومی همراه با 12 رقم تجاری، از نشانگرهای issr استفاده شد. در مجموع، تعداد 92 نوار چندشکل با میانگین 2/9 نوار به ازا هر آغازگر شناسایی شد. درصد چندشکلی آغازگرها از مقدار 75 در آغازگر bdb(ca)7c تا 100 در آغازگر (ac)8yt متغیر بود. بررسی دندروگرام حاصل از تجزیه خوشه‌ای به‌ روش upgma با ضریب تشابه جاکارد، ژنوتیپ‌های مورد بررسی را به نه گروه (a، b، c، d، e، f، g، h و i) طبقه‌بندی کرد. ارقام پرتقال، نارنگی و 25 ژنوتیپ ناشناخته در گروه a، گریپ‌فروت و نه ژنوتیپ ناشناخته در گروه b، پوملو، دارابی و هفت ژنوتیپ ناشناخته در گروه c، نارنج و یک ژنوتیپ ناشناخته به ترتیب در گروه d و e با ضریب تشابه 54/0 نسبت به همدیگر، بالنگ در گروه f، لمون اروکا در گروه g، یک ژنوتیپ ناشناخته به طور مستقل در گروه h و لیموشیرین و مکزیکن لایم در گروه i قرار گرفتند. تجزیه تنوع ژنتیکی و تعیین روابط خویشاوندی در مرکبات، اطلاعات مفیدی را برای برنامه‌های بهنژادی، انتخاب و حفظ ارقام فراهم می‌کند.