بررسی اثرات الیسیتور عصاره مخمر بر بیان ژن ایزوفلاون سینتاز و برخی پارامترهای بیوشیمیایی در گیاهچه های سویا (Glycine max)

چکیده تا کنون اثرات عصاره مخمر بر خصوصیات مورفولوژیکی و بیوشیمیایی گیاهان مختلف به طور گسترده مورد مطالعه قرار گرفته است. در این تحقیق، میزان بیان ژن ایزوفلاون سینتاز (ifs)، محتوی فلاونوییدی و آنتوسیانین و همچنین فعالیت برخی آنزیم های آنتی اکسیدان در گیاهچه های 9 روزه سویا تحت تیمار با غلظت های مختلف (0، 1/0، 2/0 و 5/0 درصد) عصاره مخمر در بازه های زمانی 8 و 16 ساعت مورد مطالعه قرار گرفت. سویا گیاهی یکساله از خانواده نخود است. دانه های این گیاه سرشار از ترکیبات ایزوفلاونوییدی (جنیستیین و دیدزین) می باشد که از پیش ماده فلاونونی توسط آنزیمifs تولید می شوند. نتایج نشان دهنده افزایش محتوی فلاونویید ها و آنتوسیانین و همچنین بیان ژن ایزوفلاون سینتاز و محتوی پروتیین کل گیاهچه-های تیمار شده با این الیسیتور در تمامی غلظت ها در مقایسه با گیاه شاهد است که در تیمار بمدت 16 ساعت بیشتر از زمان 8 ساعت می باشد. از طرف دیگر، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان شامل سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و پراکسیداز در گیاهان تیمار شده بطور معنی داری نسبت به گیاه شاهد افزایش یافته است که در تیمار بمدت 8 ساعت در مقایسه با زمان 16 ساعت بیشتر می باشد. در مجموع چنین استنباط می شود که عصاره مخمر باعث اعمال نوعی تنش اکسیداتیو در گیاهچه ها شده است. در این شرایط، بمنظور کاهش رادیکال های آزاد در زمان 8 ساعت تیمار، سیستم آنتی اکسیدان آنزیمی فعالتر بوده درحالیکه در زمان 16 ساعت تیمار، بیشتر سیستم آنتی اکسیدان غیرآنزیمی (فنیل پروپانوییدی) وارد عمل می شود. لذا بنظر می رسد، تیمار گیاه به مدت 16 ساعت با این الیسیتور، زمانی مناسب جهت تحریک بیان ژن ها و همچنین سنتز مواد موثره می باشد.