بررسی تنوع ژنتیکی انار (Punica granatum L.) با استفاده از صفات مورفولوژیک و نشانگرهای مولکولی

در این تحقیق به منظور بررسی تنوع ژنتیکی انارهای استان کرمانشاه، تعداد 44 ژنوتیپ انار جمع آوری شده از 6 منطقه در استان کرمانشاه استفاده شد. ژنوتیپ‌ها با استفاده از داده های حاصل از 48 صفت مورفولوژیک و به روش تجزیه خوشه‌ای گروه بندی شدند. تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‌های انار مورد مطالعه با استفاده از دو نشانگر dna چند شکل تکثیر شده تصادفی(rapd) و بین توالی های تکراری ساده (issr) نیز ارزیابی گردید. توسط 20 آغازگر rapd تعداد 183 باند تولید شد که میزان چند شکلی متوسط آنها 37/51 درصد بود. تجزیه خوشه‌ای ژنوتیپ‌ها را بر اساس نشانگرهای مورفولوژیک به چهار گروه و نشانگرهای rapd به هفت گروه مجزا تقسیم نمود که در برخی موارد با گروه‌بندی مورفولوژیکی انطباق داشت و ضریب کوفنتیک به دست آمده 996/0 بود. در مجموع 114 باند نیز توسط 17 آغازگر issr تولید شد که متوسط چند شکلی 71/37 درصد بود. تجزیه خوشه‌ای بر اساس نشانگر issr، ژنوتیپ‌ها را به هفت گروه مجزا تقسیم کرد که تا حدودی با گروه‌بندی‌ آنها براساس صفات مورفولوژیک و نشانگرهای rapd انطباق داشت و مقدار ضریب کوفنتیک 992/0 بود. با بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‌های انار با استفاده از نشانگر‌های rapd و issr ضمن مشخص شدن وضعیت ژنتیکی آن‌ها مشاهده شد‌ که ژنوتیپ‌های متفاوت در گروه‌های جداگانه دسته بندی شده و همچنین ژنوتیپ‌های یک منطقه به گروه‌های مختلفی راه یافتند. نتایج حاصل از این تحقیق حاکی از این بود که استان کرمانشاه دارای ذخایر غنی و تنوع بالای ژنتیکی گیاه انار است که این مسیله می‌تواند به نوعی تاییدی بر نظر دانشمندانی باشد که ایران را خاستگاه و موطن اصلی انار می‌دانند.