گیاه پالایی خاک های آلوده به اورانیوم توسط گیاهان گندم و آفتابگردان

هدف:امروزه، آلودگی محیط زیست و پیامدهای آن به یکی از جدی ترین نگرانی های بشر تبدیل شده است و مدیریت آلودگی ناشی از ورود مواد خطرناکی مانند رادیونوکلئیدها، آفت کش ها و فلزات سنگین از اهمیت ویژه ای برخوردار است. پیشرفت در فناوری و دانش هسته ای موجب افزایش رهایش و تجمع پسماندهای هسته ای و رادیونوکلئیدها در محیط زیست شده است. استخراج از معادن، تولید و پردازش سوخت های هسته ای و عملیات نظامی از مهمترین علل تولید پسماندهای هسته ای هستند. به دلیل امکان انتقال رادیونوکلئیدها به زنجیره ی غذایی، آلودگی خاک با این آلاینده ها خطرات بسیاری برای سلامت انسان ایجاد می کند. روش های فیزیکی و شیمیایی مختلفی برای زدودن پسماندهای هسته ای وجود دارند؛ اما اغلب آن ها گران قیمت و پیچیده هستند. گیاه پالایی فناوری نوظهوری است که برای پاکسازی محیط زیست آلوده از گیاهان و میکروب های وابسته به آن ها استفاده می کند. این فرآیند، بسیار ساده، کاربردی، مقرون به صرفه و دوست دار محیط زیست است. در این پژوهش از گیاهان گندم و آفتاب گردان برای حذف اورانیوم از خاک های مناطق معدنی ساغند و بندرعباس استفاده شد. همچنین، اثر غلظت های مختلف اسید سیتریک بر میزان دسترس پذیری گیاهان به این عنصر بررسی شد.روش ها: برای تعیین ph و اجزای تشکیل دهنده ی خاک از دستگاه phمتر و آنالیز طیف سنجی فلوئورسانس اشعه ی ایکس استفاده شد. همچنین، آنالیز سنتیلاسیون مایع برای تعیین غلظت و میزان جذب اورانیوم به کار گرفته شد.یافته ها: به طورکلی، آفتاب گردان در جذب اورانیوم از خاک ساغند عملکرد بهتری داشت. در مورد جذب اورانیوم از خاک بندرعباس نیز در عدم حضور اسید سیتریک و در غلظت های پایین آن، گندم عملکرد بهتری داشت؛ اما با افزایش غلظت اسید دسترس پذیری آفتاب گردان به اورانیوم موجود در خاک افزایش پیدا کرد.نتیجه گیری: درمقایسه با گندم، آفتابگردان در جذب اورانیوم از خاک ساغند پیش و پس از افزودن اسید عملکرد بهتری داشت. درمورد جذب اورانیوم از خاک بندرعباس نیز در حالت عدم استفاده از اسید سیتریک و در غلظت های پایین آن، گندم عملکرد بهتری داشت؛ درحالی که با افزایش غلظت اسید میزان جذب اورانیوم توسط آفتاب گردان افزایش پیدا کرد.

phytoremediation of uranium contaminated soils by wheat and sunflower plants

objective:nowadays, environmental pollution and its consequences have become one of the most serious human concerns, and management of pollution caused by the entry of hazardous substances such as radionuclides, pesticides, and heavy metals into the environment is of particular importance. advances in technology and nuclear knowledge have led to increasing of release and accumulation of nuclear waste and radionuclides in the environment. mining, production and processing of nuclear fuels and military operations are the most important causes of nuclear waste production. because of the possibility of transferring radionuclides to the food chain, soil contamination with these pollutants creates many hazards to human health. there are various physical and chemical methods to eliminate nuclear waste, but most of them are expensive and complex. phytoremediation is an emerging technology that uses plants and their associated microbes to clean up the polluted environment. this process is very simple, practical, economical and environmentally friendly. in this research, wheat and sunflower plants were used to remove uranium from soils of saghand and bandar abbas mine’s districts. also, the effect of different concentrations of citric acid on the plants accessibility to this element was investigated.methods: ph meter and x ray fluorescence spectroscopy were used to determine the ph and constituents of the soil. also, liquid scintillation analysis was applied to determine the concentration and amount of uranium absorption.results: in general, sunflower had better efficiency in absorption of uranium from soil of saghand. in the case of uranium absorption from soil of bandar abbas, wheat had better efficiency in the absence and low concentrations of citric acid, but with increasing acid concentration the accessibility of sunflower to the uranium in the soil increased.conclusion: in comparison to wheat sunflower had a better performance in uranium uptake from saghand soil before and after acid addition. in the case of uranium uptake from bandar abbas soil, wheat had better performance in the absence of citric acid and in its low concentrations, while with increasing acid concentration, the uranium uptake by sunflower increased.