ارزیابی تنوع ژنتیکی و تعیین ساختار جمعیت ژنوتیپ های عدس با استفاده از نشانگر ریزماهواره

هدف: عدس (lens culinaris) سومین لگوم دانه ای مهم در دنیا بعد از نخود و نخود فرنگی می باشد. این مطالعه با اهداف (1) تعیین تنوع ژنتیکی و ساختار تغییرات مولکولی ژنوتیپ ها و (2) شناسایی روابط بین ژنوتیپ ها برای نگهداری، مدیریت و استفاده از این ژنوتیپ ها در برنامه های به نژادی محصولات زراعی انجام شد.مواد و روش ها: dna ژنومی کل از برگ های از هر ژنوتیپ با استفاده از پروتکل ctab استخراج شد. پس از استخراج dna ، نمونه های dna با استفاده از واکنش زنجیره ای پلیمراز (pcr) تکثیر شدند. ارزیابی تنوع ژنتیکی 90 ژنوتیپ عدس با استفاده از 30 نشانگر ssr انجام شد.نتایج: در مجموع‌ 145 آلل چندشکل با میانگین 4.83 آلل به ازای هر جفت آغازگر تکثیر شد. بالاترین تعداد آلل به نشانگر ssr80 با 8 آلل و کمترین آن به ssr96‌‌، ‌ ssr204‌،215‌ssr و ssr233 نشانگر با 3 آلل اختصاص داشت. میزان اطلاعات چندشکلی برای نشانگرها بین 0.83 تا 0.35 با میانگین 0.63 بود. بیشترین و کمترین میزان محتوای اطلاعات چندشکلی به نشانگر ssr80 و نشانگر ssr28 به ترتیب تعلق داشت. مقدار شاخص شانون از 1.94 (برای نشانگرssr80 ) تا 0.829 (برای نشانگر ssr48) متغیر بود. هتروز‌یگو‌سیتی مور‌د انتظار در ژنوتیپ ها دامنه ای از 0.845‌ (‌ssr80) و کمترین آن 0.422‌‌ (ssr48) مشاهده شد. میانگین این شاخص 0.643 به دست آمد. تجزیه خوشه ای با روش مبتنی بر فاصله neihbour-joining و تجزیه ساختار جمعیت با روش مبتنی بر مدل bayesian انجام شد. بهترین تعداد زیر جمعیت 3 عدد شناسایی شد، که در زیرجمعیتها افرد بر اساس مناطق جغرافیایی از یکدیگر تفکیک نشدند. نتیجه گیری: ﻧﺘﺎﯾﺞ این ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ نشانگر ssr ﮐﺎراﯾﯽ ﺑﺎﻻﯾﯽ برای ارزیابی ژنوتیپ های مختلف دارد. این نشانگر ﺗﻮاﻧﺴت ﺗﻤﺎﻣﯽ ژﻧﻮﺗﯿﭗ ﻫﺎ را ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ از ﻫﻢ تفکیک ﮐﻨﻨﺪ.