کتا‌ب دانیال به مثابه متن آپوکالیپسی: ویژگی‌ها و نمادهای آن

کتاب مقدس در مقام متن ادبی دارای گونه‌های ادبی (ژانرهای) متنوعی است که یکی از مهم‌ترین آن‌ها را می‌توان ژانر «آپوکالیپسی» یا «مکاشفه‌ای» نامید. کتاب دانیال از جمله نخستین متون آپوکالیپسی یهودی به شمار می‌رود که تاریخ تقریبی نگارش آن را قرن دوم قبل از میلاد دانسته‌اند و همانند بسیاری از این متون نام نویسنده مجعول است. از ویژگی‌های بارز متون مکاشفه‌ای یا آخرالزمانی بیان نمادین و بکارگیری زبان رمزی است که عمدتاَ به موضوعاتی از جمله منشا پیدایش جهان، فرجام‌شناسی، پیشگویی آشوب‌های روزهای فرجامین، روز رستاخیز و داوری دربارۀ انسان و جهان می‌پردازد. در این پژوهش سعی شده است تا با نظر به اهمیت متون آپوکالیپسی در مطالعات کتاب مقدسی به پیشینۀ این تحقیقات گسترده اشاره شود. همچنین ضمن معرفی و بیان ویژگی‌های این متون و انواع دسته‌بندی‌های آن‌ها از نظر صوری و محتوایی، بطور ویژه در بحث از نمادشناسی کتاب دانیال، به ریشۀ نمادها و کاربرد‌های آن‌ها در سایر متون عبری و غیر عبری پرداخته شود. از دیگر نکات برجسته، آموزه‌های حکمی این کتاب است که با هدف تعلیم حکمت و پندهای اخلاقی نگاشته شده است. بدین‌سان، اینگونه متون خواننده را، به هر دورۀ زمانی که متعلق باشد، به تفکر بیشتر دربارۀ مفاهیم رمزی فرا می‌خواند و این خود جذابیتی خاص را به این متون می‌بخشد.

The Book of Daniel as an Apocalyptic Literature: Features and Symbols

The Bible, as a literary work, has a variety of literary genres that one of their most important genres is called “apocalyptic genre. The book of Daniel, writing at the end of second century BC, is known as one of the earliest Jewish apocalypses which like other apocalyptic writings has an unknown writer (Pseudonymity). One of the important feature of apocalyptic writing is symbolic expression which includes subjects such as the cosmogony, eschatology, prophesizing the world catastrophes, the resurrection, the final judgment of man and of the world. The present study is seeking to point to background of this research considering the importance of apocalyptic literature in Bible studies. Also this article seeks to point to introduce and express the characteristics of these genre and examine the common general forms and contents of the apocalypses. Moreover specially pay attention to the symbols of the Book of Daniel to the roots and uses in other Hebrew and nonHebrew literature. This book is one of wisdom books which has been written for teaching wisdoms and moral values. Thus, such texts attract the readers to think more about symbolic concept of them.