تاثیر غلظت های توصیه شده گوگرد بر فراسنجه‌های جدول زیستی باروری بالتوری سبزchrysoperla carnea (stephens) ، شکارگر پسیل پسته

بالتوری سبز (neuroptera.: chrysopidae) (stephens) chrysoperla carnea ، شکارگر فعال یکی از مهم‌ترین آفات پسته، پسیل پسته (hem.: psyllidae)agonoscena pistaciae burckhardt lauterer  می‌باشد و در اکثر مناطق پسته‌کاری کشور دیده می‌شود. در دهه‌ی گذشته از فرم‌های مختلف گوگرد برای کنترل پسیل پسته استفاده شده است. در این پژوهش تاثیر گوگرد فرموله شده پودر وتابل (80 درصد) روی فراسنجه‌های جدول زندگی بالتوری سبز ارزیابی شد. تخم‌های دو روزه بالتوری در غلظت‌های 1500 و 2500 و 4000 پی‌پی‌ام گوگرد به روش‌ غوطه‌وری تیمار شدند. لاروها پس از تفریخ روی لایه نازک خشک شده غلظت‌های ذکر شده گوگرد در اتاقک رشد با دمای 2±26 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد و دوره نوری 16 ساعت روشنایی به 8 ساعت تاریکی پرورش داده شدند. میزان مرگ و میر، طول دوره رشدی مراحل نابالغ، همچنین مدت زنده‌مانی و تخمریزی حشرات بالغ ثبت و فراسنجه‌های جدول زیستی محاسبه شد. نتایج نشان داد که میزان تلفات بالتوری سبز در مراحل نابالغ (از تخم تا حشره کامل) در غلظت‌های 1500، 2500 و 4000 پی‌پی‌ام گوگرد به ‌ترتیب 43.7، 58.9 و 69.2 و در شاهد 14.4 درصد بوده است. تمام غلظت‌های بررسی شده موجب کاهش معنی‌دار طول دوره رشدی مراحل نابالغ، طول عمر حشرات کامل و باروری کل نسبت به تیمار شاهد شدند. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) در غلظت‌های 4000، 2500 و 1500 پی‌پی‌ام و شاهد به ‌ترتیب برابر با 0.01 ± 0.05، 0.01 ± 0.068، 0.006 ± 0.09 و 0.03 ± 0.11 بر روز، نرخ تولید مثل ناخالص (grr) به ‌ترتیب برابر 3.9±23.6، 5.9±36.4، 9.8±59.03 و 8.4±81.15 (نتاج/ماده/نسل)، نرخ تولید مثل خالص (r0) به ‌ترتیب برابر 1.4±6.1، 2.67±12.7، 5.7±29.25 و 7.3±61.22 (نتاج/ ماده/نسل) بودند. همه فراسنجه‌ها در هر سه تیمار با شاهد و با یکدیگر در سطح احتمال 5 درصد اختلاف معنی‌دار داشتند. نتایج این تحقیق در شرایط آزمایشگاهی نشان داد که کاربرد گوگرد تاثیر نامطلوبی بر کارایی بالتوری سبز دارد و باعث کاهش قابل توجه جمعیت این شکارگر می‌شود. در صورت تکرار چنین نتایجی در شرایط طبیعی، باید در مورد نحوه و زمان کاربرد گوگرد در قالب یک برنامه‌ی مدیریت تلفیقی آفت، تدابیر لازم  اندیشیده شود، تا بر مراحل حساس این شکارگر اختلالی ایجاد نکند.

effect of recommended doses of sulfur on life table parameters of green lacewing chrysoperla carnea (stephens), predator of pistachio psyllid

background and objectivesthe agonoscena pistaciae burckhardt lauterer (hem.: psyllidae), commonly known as the pistachio psyllid, is a major pest that infests pistachio trees. as the population of this pest increases, this leads to a significant decline in both the quality and the yield of the pistachio harvest. over the past few years, various types of sulfur have been commonly used to control pests. the common green lacewing, chrysoperla carnea (stephens) is a cosmopolitan polyphagous predator, attacking various pests, including eggs and nymphs of the common pistachio psylla. this study aimed to evaluate the effectiveness of three concentrations (1500, 2500, and 4000 ppm) of a commercially available sulfur formulation (wp80%) on c. carnea, which is one of the most important natural enemies in pistachio orchards.materials and methodsthe green lacewing eggs and larvae, collected from pistachio orchards in yazd, were treated with sulfur using both the dipping method for two days old eggs and the residual dry on glass plate method for larvae. the study was conducted under laboratory conditions at 26 ± 2 ˚c, 65 ± 5% relative humidity (rh), and a photoperiod of 16:8 h (l: d). several parameters were measured such as mortality rate, developmental time of the immature stages of the green lacewing, adult longevity, and fecundity. the fertility life table data were analyzed using the two sex ms chart 2024 software. a one way analysis of variance (anova) with a post hoc tukey test was conducted to statistically assess the mean percentage of formation across different biological stages and the pre adult mortality rate data, using spss version 27.00. normality was tested using a non parametric test, kolmogorov smirnov test.resultsthe results revealed that the mortality rates of the green lacewing’s immature stages in the treatments (4000, 2500, and 1500 ppm) and the control group were 69.2 ± 0.8, 58.9 ± 1.1, 43.7 ± 2.4, and 14.4% ± 1.1, respectively. a significant difference was observed between the control group and the treatments at the 5% significance level. all concentrations resulted in a significant decrease in oviposition period, total fecundity, longevity, and total life span compared with control. maximum and minimum mean lifespans of c. carnea individuals were observed in the untreated group and a concentration of 4000 ppm of sulfur. additionally, the net reproduction rate (r₀) was 6.1 ± 1.4, 12.7 ± 2.7, 29.2 ± 5.7, and 61.2 ± 7.3 offspring per individual, while the gross reproduction rate (grr) was 23.6 ± 3.9, 36.4 ± 5.9, 59.03 ± 9.8, and 81.1 ± 8.4 offspring per individual, in the treatments (4000 ppm, 2500 ppm, and 1500 ppm) and the control group, respectively. the mean generation time (t) was 43.9 ± 0.6, 44.2 ± 0.4, 47.23 ± 1.1, and 46.6 ± 0.8 days, and the finite rate of population increase (λ) was 1.05 ± 0.01, 1.07 ± 0.01, 1.097 ± 0.006, and 1.12 ± 0.04 day 1 across the treatments and the control group, respectively. the highest values were observed in the control group, whereas the lowest ones were recorded in the 4000 ppm sulfur treatment. a significant difference was noted between the control group and the treatments at the 5% significance level.discussionthe adaptability of pesticides with biological agents is one of the major concerns of ipm practitioners. hence, it is essential to have necessary information about the action mode of pesticides on non target insects. furthermore, finding efficient biological control agents is considered the first step in developing biological control programs. therefore, the effects of a commercially available sulfur formulation (wp80%) on c. carnea were discussed to design integrated management programs.  the results of this laboratory study demonstrated that sulfur application negatively affects the efficiency of c. carnea, significantly reducing its population. if these findings are confirmed under field conditions, adjustments in the method and timing of sulfur application in integrated pest management (ipm) programs will be necessary to avoid disrupting the sensitive stages of this predator.