شناسایی ویروس رگبرگ روشنی زرد مرکبات در استان مازندران

ویروس رگبرگ روشنی زرد مرکبات (citrus yellow vein clearing virus)، ویروسی خسارت‌زا از جنس mandarivirus است که در سال‌های اخیر وقوع آن پس از کشورهای پاکستان، هند، ترکیه و چین، از ایران هم گزارش شده است. در میزبان‌های حساس شناخته شده در کشور شامل نارنج، لمون و پرشین‌لایم، علائم زردی رگبرگ‌های جانبی با نواحی آب‌سوخته متناظر در پشت برگ ظاهر می‌شود. این علائم مبنای تشخیص اولیه بیماری در نهال‌ها و درختان نارنج‌، لمون و پرشین‌لایم در نهالستان‌ها و باغ‎های مرکبات استان مازندران قرار گرفت. از تعداد 53 نمونه جمع‌آوری شده از شهرستان‌های این استان در بهار سال‌های 1395، 1396 و 1397، سه جدایه sou، len و lie از میزبان‌های فوق جهت آزمون‌های تکمیلی انتخاب شدند. انتقال مکانیکی و پیوندی این جدایه‌ها در گلخانه با دمای کنترل شده به گیاهان لوبیا، نارنج و لمون با موفقیت انجام شد. در شرایط باغ نیز، علائم شاخص بیماری پس از پیوند ارقام حساس عاری از ویروس روی تنه درختان بیمار به دست آمد. به منظور تایید آلودگی گیاهان محک نارنج و لمون و نمونه‌های باغی، استخراج آران ا کل به روش sds-potassium acetate از بافت‌های جوان علائم‌دار انجام پذیرفت. بررسی نمونه ها با استفاده از آزمون rtpcr دو مرحله‌ای و جفت آغازگر‌ اختصاصی ژن پروتئین پوششی ویروس رگبرگ روشنی زرد مرکبات، منجر به تکثیر قطعه‌ مورد نظر با اندازه 614 جفت باز شد. ترادف این ناحیه از ژن در جدایه‌های مورد بررسی با توالی سایر جدایه‌های ویروس رگبرگ روشنی زرد مرکبات از چین، هند، پاکستان و ترکیه در سطح  95.75 تا 98.37 درصد شباهت داشت. درخت تبارزایی بر اساس این قسمت از ژنوم، جدایه‌های ایرانی را با دو جدایه از هند و ترکیه و دو جدایه پاکستانی در یک گروه قرار داد. با توجه به شناسایی ویروس رگبرگ روشنی زرد مرکبات در استان مازندران و نظر به شیوه‌های مختلف انتقال و خسارت بیماری ناشی از این ویروس، پیشگیری از گسترش آن به کانون‌های جدید بسیار حائز اهمیت است.

Identification of Citrus yellow vein clearing virus in Mazandaran province

Background and Objectives Citrus yellow vein clearing virus (CYVCV), a new member of the genus Mandarivirus (family Alfafelxiviridae), has been recently reported from Iran after being recognized in Pakistan, India, Turkey and China. Typical symptoms of infection on the leaves of sour orange, lemon and Persian lime, as local sensitive hosts, consist of yellowing lateral veins with corresponding watersoaked appearance on the lower surface of the leaves. Biological and molecular detection, some modes of transmission and phylogenetic analysis of CYVCV isolates of Mazandaran province have been investigated in the present study. Materials and Methods Typical induced symptoms by CYVCV infection; namely yellowing and water soaking of the lateral veins, was considered as the initial criterion for diagnosis of the disease within seedlings and trees of sour orange, lemon and Persian lime cultivars in nurseries and orchards in Mazandaran province.  Three isolates, out of 53 samples, were selected for more analysis from the region collected during the spring of 2016, 2017, and 2018. Inoculation of these isolates into bean plants, sour oranges and lemons were performed using mechanical and grafting methods under greenhouse conditions with controlled temperatures. In order to confirm the infection, total RNA of the collected samples and the inoculated plants were extracted by the SDSPotassium acetate method. A twostep Reverse Transcription Polymerase chain reaction (RTPCR) was carried out using a specific primer pair of the virus coat protein (CP) gene. Results Characteristic symptoms of the disease were expressed after topwork grafting of the susceptible virusfree orchard cultivars on the trunks of diseased trees. Using specific primer pair in RTPCR, an expected 614 bp fragment was amplified in symptomatic samples. The consensus sequences, obtained from direct sequencing the PCR products of the studied isolates based on forward and reverse specific primes, were similar to the sequences of other CYVCV isolates of China, India, Pakistan and Turkey at the level of 95.75 to 98.37%. A phylogenetic tree of this part of the genome, grouped Iranian isolates with two isolates from India and Turkey and two Pakistani isolates. Discussion The present study confirmed the presence of Citrus yellow vein clearing virus in the north of the country. Lemon and Persian lime are the two most important susceptible hosts of the virus. These citrus varieties are also valuable cultivars in the south of the country and are considered tolerant genotypes to Witches’ broom disease, which is prevalent in these areas. Preventing the spread of the yellow vein clearingdisease to the new infection foci by continuous monitoring of the citrus nurseries should be seriously considered.