بررسی اثر تغذیه با ویتامین c روی سنین بلوغ، جفت‌گیری و تخم‌ریزی در ملکه زنبور عسل ایرانی (apis mellifera meda)

زنبور عسل مانند بسیاری از دیگر جانوران به ویتامین‌ها نیازمند است. براساس منابع موجود، ویتامین c یک ضرورت غذایی برای بیشتر حشرات تغذیه‌کننده از منابع گیاهی از جمله زنبورعسل بوده و نقش مهمی را در زندگی زنبوران بالغ و پرورش لاروها دارا می‌باشد. به منظور بررسی اثرات ویتامین c بر مراحل مختلف پرورش ملکه، این تحقیق در کرج انجام شد. در واقع تاثیر ویتامین c بر سن بلوغ، سن جفت‌گیری و سن تخم‌ریزی بررسی و مقایسه گردید. در این آزمایش تاثیر تغذیه با دزهای مختلف ویتامین c شامل (1)ppm750 ، (2)ppm1500 ،(3)ppm 2250، (4)ppm3000 با احتساب گروه شاهد (5) (شربت شکر1:1بدون ویتامین c)، در قالب یک طرح کاملا تصادفی با پنج تیمار و شش تکرار روی سی کلنی زنبورعسل انجام شد. در اجرای این تحقیق تغذیه کندوهای جفت‌گیری از زمان معرفی شاخون‌ها آغاز شد. تغذیه در هشت نوبت و به مقدار یک لیتر یک روز درمیان با شربت 1:1 همراه با ویتامین c در سطوح مختلف انجام شد. در طی مرحله جفت‌گیری کلنی‌ها به طور روزانه با دقت مورد بازدید و بررسی قرارگرفت. در ثبت این مراحل وضعیت ظاهری ملکه‌ها در تعیین سن بلوغ، دیدن علامت جفت‌گیری درتعیین سن جفت‌گیری، دیدن تخم‌های روز در کلنی‌ها در تعیین سن تخم‌ریزی ملکه‌ها مورد استفاده قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که تغذیه با ویتامین c در سن بلوغ ملکه‌ها تاثیر معنی‌داری نداشت. همچنین نتایج ما نشان داد که تغذیه با ویتامین c در مقایسه با تیمار شاهد، علی‌رغم کاهش سن جفت‌گیری، تفاوت معنی‌داری نداشته اما سن تخم‌ریزی ملکه‌های تیمار شده با بالاترین دز ویتامین c به طور معنی‌داری نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت (p =0.05). با توجه به اینکه مرحله جفت‌گیری (سن بلوغ، جفت‌گیری و تخم‌ریزی) از پرهزینه‌ترین مراحل پرورش ملکه می‌باشد لذا با توجه کاهش زمانی سن تخم‌ریزی ملکه در اثر تغذیه ویتامین c، نتایج این تحقیق می‌تواند در کاهش هزینه‌های پرورش ملکه و کاهش هزینه تمام‌شده تولید ملکه در کشور موثر باشد.