اثر تاغ کاری و پسته کاری بر تغییرات ذخایر کربن و ازت درمنه زارهای استان سمنان

چکیدهدر این تحقیق دو عرصه در درمنه‌زارهای نواحی قوشه و ایوانکی که در آن ها تغییر کاربری در قالب جنگل کاری با گونه های سیاه تاغ و پسته ایجاد شده بود، انتخاب گردید. در هر یک از عرصه ها اقدام به تعیین مناطق معرف شد و نمونه برداری نظیر به نظیر از خاک، پوشش گیاهی و لاشبرگ در تیمارهای تحت تغییر کاربری زمین و بوته زارهای مجاور آن انجام شد. در نمونه های خاک و گیاه، درصد کربن آلی و ازت محاسبه و برای مقایسه داده ها از آزمون t مستقل استفاده گردید. تبدیل درمنه زارها به اراضی تحت کشت گیاهان تاغ و پسته در منطقه قوشه و ایوانکی منجر به افزایش به‌ترتیب 89 و 185 درصد در میزان کربن ترسیب شده توسط زی توده شده است. این افزایش در مورد ازت در دو منطقه قوشه (پسته‌کاری) و ایوانکی (تاغ کاری) به ترتیب 84 و 172 درصد است. در بخش خاک، پسته کاری منجر به کاهش معنی دار ذخایر کربن به میزان 17 درصد نسبت به درمنه زار مجاور گردید. اما در ایوانکی تاغ کاری منجر به افزایش ذخایر کربن و ازت خاک به ترتیب به مقدار 110 و 41 درصد نسبت به درمنه زار مجاور شده است. به طور کلی، تغییر کاربری زمین از درمنه زار به جنگل کاری با گونه سیاه تاغ در ایوانکی منجر به افزایش ذخایر کربن و ازت اکوسیستم به ترتیب به مقدار 129 و 41 درصد شد، ولی در قوشه تفاوت محسوسی در ذخیره کربن و ازت در منطقه پسته کاری شده و درمنه زار مجاور آن مشاهده نشد. اقداماتی مانند جنگل کاری و کشاورزی اصولی و پایدار در صورتی که منجر به افزایش زی توده در واحد سطح گردد، می تواند توان اکوسیستم در ذخیره کربن و ازت را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. کشت گیاهان دارای زی توده ریشه‌ای قابل توجه، قادر خواهند بود تاثیر قابل توجهی بر افزایش کمی کربن و ازت تثبیت شده در اکوسیستم داشته باشند.