ارائه چارچوب انتخاب گونه‌های مناسب برای توسعه زیرساخت‌های سبز مناظر صنعتی در مناطق خشک و نیمه‌خشک ایران

صنعت سیمان همواره با اثرات محیط‌زیستی زیان‌بار قابل توجهی شناخته شده است. توسعه زیرساخت‌های سبز پیرامون این صنایع می‌تواند از اثرات منفی محیط‌زیستی این قبیل توسعه‌ها در پیرامون بکاهد. با این حال، چارچوبی سیستماتیک در ارتباط با شیوه انتخاب گونه‌های گیاهی در پیرامون کارخانه‌های سیمان وجود ندارد. هدف این مطالعه ارائه روشی نظام‌مند در انتخاب گونه‌های گیاهی پیرامون کارخانه‌های سیمان است. در این مطالعه، کارخانه سیمان دورود به‌عنوان مطالعه موردی انتخاب شد. در ابتدا مدل مفهومی ارتباط گیاه با محیط در محیط‌های صنعتی معرفی شد. در ادامه، چارچوب عملکردی برای اجرای این مدل مفهومی ارائه شده که مشتمل بر پنج گام است: شناسایی معیارهای موثر، معیارهای وزن‌دهی، تدوین فرمول انتخاب گونه‌های گیاهی ایجاد سبد انتخاب و غربالگری گونه‌های گیاهی مناسب. در انتخاب معیارها از دو دسته معیارهای اولیه و ثانویه بهره برده شد. روش غربال معیارهای انتخاب گونه‌های گیاهی دلفی فازی و روش وزن‌دهی به معیارهای انتخابی تحلیل سلسله مراتبی است. نتایج این تحقیق نشان داد که از میان پنج گونه گیاهی بررسی شده، درخت کاج تهران و سنجد، مناسب‌ترین گونه‌های درختی برای این محدوده مطالعاتی می‌باشد، در حالی که درختان گز و چنار نامناسب تلقی می‌شوند. این تحقیق بینش‌های ارزشمندی را برای معماران منظر، مدیران محیط‌زیست و اپراتورهای فضاهای صنعتی به‌خصوص کارخانه‌های سیمان برای ایجاد مناطق سبز پایدار فراهم می‌کند.

a framework for selecting suitable species for the development of green infrastructure in industrial landscapes in arid and semi-arid areas of iran

the cement industry has always been known to have significant harmful environmental effects. the development of green infrastructure around these industries can reduce the negative environmental effects of such developments in the surroundings. however, there is no systematic framework related to the selection of plant species around cement factories. the aim of this study is to provide a systematic method for selecting plant species around cement factories. in this study, durood cement factory was selected as a case study. at first, the conceptual model of plant-environment relationship in industrial environments was introduced. in the following, a functional framework for the implementation of this conceptual model is presented, which consists of five steps: identifying effective criteria, weighting criteria, developing a formula for selecting plant species, creating a plant palette, and screening suitable plant species. in the selection of criteria, two categories of primary and secondary criteria were used. the screening method of plant species selection criteria is fuzzy delphi and the method of weighting the selection criteria is analytical hierarchy process (ahp). the results of this research showed that among the five investigated plant species, eleagnus angustifolia is the most suitable tree species for this study area, while the platanus orientalis and tamarix gallica are considered unsuitable. this research provides valuable insights for landscape architects, environmental managers and operators of industrial spaces, especially cement factories, to create sustainable green areas.